تلسکوپ پرتو ایکس
دانشنامه عمومی
قسمت های اصلی این تلسکوپ را پردازش نور ( تمرکز یا برخورد ) تشکیل می دهد؛ که پرتوهای ورودی به تلسکوپ، و ردیاب؛ که اندازه گیر پرتو است را، جمع آوری می کند. انواع گوناگونی از طرح ها و فناوری های مختلف در این قسمت ها استفاده شده است.
بسیاری از تلسکوپ های موجود در ماهواره ها از چندین نسخه ردیاب یا آمیخته ای از سیستم های مختلف ردیاب تلسکوپ تشکیل شده اند که قابلیت های آن ها توانایی یکدیگر را، یا قسمت های ثابت یا جداشدنی دیگر را، افزایش داده یا تکمیل می کند ( مانند فیلترها، طیف سنج ها ) که بر کارایی های این ابزار می افزاید.
دانشنامه آزاد فارسی
در اخترشناسی، نوعی تلسکوپ طراحی شده برای دریافت امواج الکترومغناطیسی، در بخش پرتو ایکس طیف. از آن جا که پرتوهای ایکس را نمی توان به روش نور مرئی و با عدسی و آینه کانونی کرد، فنون جایگزین متنوعی برای تشکیل تصویر آن به کار می برند. از آن جا که پرتوهای ایکس در جوّ زمین نفوذ نمی کنند، تلسکوپ های پرتو ایکس را روی ماهواره ها، موشک ها، یا بالون های بلندپرواز مستقر می کنند.