دانشنامه اسلامی
آیت الله علی علم الهدی، در خانواده ای متدین و مذهبی، در سال 1250 ش. و در محله «حلقه سر» فومن دیده به جهان گشود. وی در دوران کودکی قرآن را در مکتب خانه، زیر نظر استادانی که از طالقان برای امرار معاش و آموختن قرآن بدان نواحی می رفتند، به خوبی آموخت و به امر و تشویق والدینش راهی حوزه علمیه رشت گردید. و در مدرسه جامع، واقع در محله صالح آباد رشت، اقامت گزید و به تحصیل علوم دینی پرداخت.
به نام استادان وی در این مقطع تصریح نشده است؛ اما با وجود عالمان بزرگ و برجسته ای مانند حاج ملا محمد خمامی (متوفای 1327 ق) و حاج سید محمود روحانی رشتی که از اعلم عالمان رشت بودند، وی مشغول فراگیری مقدمات علوم دینی شد. در همین مدرسه بود که وی با مرحوم میرزا کوچک خان جنگلی آشنا و روحیه جوانمردی، آزادگی و مبارزه در وجودش جوانه زد و تا پایان عمر شریفش با همین روحیات عالیه انسانی و اسلامی زندگی کرد. شیخ علی علم الهدی در این مدرسه در میان دوستان و طلاب، با همان نامِ زادگاهش «حلقه سر» خوانده می شد؛ یعنی شیخ علی حلقه سری. وی پس از مدتی توقف در رشت، راهی تهران شد و در مدرسه صدر(*) واقع در در میدان مُنیریه سکنی گزید. او ارتباطش را با مرحوم میرزا کوچک خان - که در مدرسه محمودیه تهران مشغول تحصیل بود - قطع نکرد. وی در تهران مشغول فراگیری علوم معقول و منقول گردید. مهمترین استادان آن بزرگوار عبارتند از:
آیت الله علم الهدی بعد از مدتی تحصیل در تهران، برای تکمیل معارف به شهر نجف اشرف مشرف شد و در جوار حضرت امام علی علیه السلام در محضر عالمان و فقیهان نامدار و سترگ آن حوزه کهنسال زانوی ادب بر زمین زد و از خرمن دانش بیکران آنان خوشه ها چید و بهره ها برد تا این که به درجه اجتهاد نائل آمد. مهمترین استادان آن بزرگوار عبارتند از آیات:
آیت الله علم الهدی بعد از سال ها تحصیل در مکتب پویای علوی و رسیدن به مقام شامخ فقاهت و دریافت اجازات کم نظیر از استوانه های علمی یاد شده، نجف اشرف را ترک و به زادگاهش بازگشت.
آیت الله علم الهدی هنگام بازگشت به ایران به قصد زیارت عتبات عالیات، به بغداد رفت ولی توسط نیروهای عثمانی دستگیر و ماه ها در زندان این شهر گرفتار شد. علت دستگیری، چگونگی محاکمه و مدت زندانی شدن وی بر ما پوشیده است.
آیت الله احسان بخش می نویسد: آیت الله علم الهدی در نجف اشرف بود که جنب و جوش میرزا کوچک خان در گیلان او را متوجه خود ساخت. بنابراین تصمیم گرفت به گیلان بیاید. وی در مسیر راه موفق به زیارت عتبات عالیات شد. او چون مرد رشید، سرخ گونه و شبیه اروپایی ها بود، توسط افندی های بغداد دستگیر شد و سال ها در زندان به سر برد. احتمال داده می شود که وی با دخالت عالمان نجف از زندان آزاد شده باشد.
به نظر این جانب این که دستگیری آیت الله علم الهدی با توجه به اوصافی که از او ذکر خواهد شد فقط به جهت شباهت او به اروپایی ها بوده باشد چندان معقول به نظر نمی رسد.
