دانشنامه اسلامی
بیان طریق استنباط مجهولات، غرض اصلیِ فن منطق است. این مجهولات بر دو گونه تصوری و تصدیقی است و از آنجایی که استخراج هر یک از این دو قسم باید به وسیله معلوماتی متناسب و متماثل با آن قسم به عمل آید؛ پس تمام توجه در این فن به معلومات تصوری و معلومات تصدیقی است تا مجهولات به وساطت آنها معلوم شود.
اکتساب مجهولات
۱. اکتساب مجهولات تصوری از طریق معرِّف است.۲. مجهولات تصدیقی نیز قابل اکتساب اند و اشکالاتی که از اقدمین یونانی یا از فخرالدین رازی، درباره امکان اکتساب آنها بیان شده است، مندفع و قابل توجه نیست.اکتساب مجهولات تصدیقی به وسیله معلوماتی تصدیقی است که میان این معلومات تصدیقی و میان آن مجهولات که علم به آنها مطلوب است، ناچار مناسبت و ملازمتی وجود دارد که بر اثر این تناسب و علاقه، استدلال و احتجاج از حال معلومات تصدیقی بر حال مجهولات آنها جایز و واقع، و علم به آن امور، باعث رفع جهل از این امور می شود. این معلومات تصدیقیه را از این لحاظ که مبدا برای تصدیق به قضیه ای مجهول و مستلزم کشف «مطلوب» اند، به نام «حجت» می خوانند.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: (۱) مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد(۲) تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
