دانشنامه اسلامی
معنای عجز ضد توانستن است و اینکه کسی بگوید فلانی را به عجز کشاندم یعنی او را ناتوان کردم و معجزة و معجزة به معنی ناتوانی و عدم قدرت است و معجزة لفظ مفرد از معجزات انبیاء (صلی الله علیه و آله وسلّم) است. در اصطلاح به کاری گفته می شود که مدعی منصب الهیه (نبوت) برای صدق ادعایش می آورد، درحالی که دیگران از انجام آن عاجز هستند.
اعجاز در تحدی
خداوند در قرآن کریم برای نشان دادن اعجاز قرآن، به صراحت انس و جن را از آوردن کلماتی همانند قرآن که به زبان عرب و قواعد و اسلوب آن است، عاجز می شمرد و این خود دلیلی بر اعجاز قرآن و صدق ادعای رسالت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) است. دعوت قرآن به تحدی (مبارز طلبی) و اعلام عجز همگان، خود اعجازی جاویدان از خداوند است که به مراتب مختلف بیان شده است. آنجا که می فرماید: بگو (ای پیامبر) اگر انس و جن متفق شوند تا کتابی مانند این قرآن بیاورند هرگز نتوانند اگر چه همه پشتیبان یکدیگر باشند. قل لئن اجتمعت الانس والجن علی ان یاتوا بمثل هذا القرءان لا یاتون بمثله ولو کان بعضهم لبعض ظهیرا در این آیه شریفه به وضوح، قدرت تمام انسانها و نیز جنیان بر تالیف کتابی چون قرآن نفی شده است. همچنین از آیات دیگر تحدی نیز به این صورت می توان نتیجه گرفت که انس و جن از آوردن ده سوره و یا یک سوره و یا یک سخن همانند قرآن عاجز هستند. نتیجه این آیات این است که جن و انس و دیگر مخلوقات قدرت و توان معارضه با قرآن را ندارند. زیرا قرآن کلام خداوند است نه کلام مخلوقات. و این کلام به حقیقت لفظ و معنا و تالیفش معجزه است.
صور اعجاز قرآن
با صرف نظر از تحدی (مبارز طلبی) که خود اعجازی از قرآن کریم است به برخی صورتهای مختلف اعجاز در قرآن اشاره می کنیم که بشر از آوردن آنها نیز عاجز است: ۱. نظم و فصاحت و بلاغت در حد کمال۲. اخبار از غیب و آینده۳. بیان اسرار خلقت و علوم کشف نشده۴. بیان معارف و قوانین بدون نقص۵. عدم اختلاف در قرآنو....... .
نظر اشاعره
...