دانشنامه اسلامی
احتیاط تام، مقابل احتیاط جزئی می باشد و عبارت است از اهتمام مکلف برای دست یابی به واقع از طریق عمل به تمام مواردی که حتی به طور ضعیف ممکن است وی را به واقع برساند ( امتثال اجمالی).
توضیح
مکلف با ملاحظه مشتبهات ، یقین می کند که در بین مشتبهات وجوبی ، تعدادی واجب واقعی و در بین مشتبهات تحریمی تعدادی حرام واقعی وجود دارد که وی نمی تواند آن ها را مشخص نماید، زیرا می داند وجوب و حرمت در بین روایات محدود به مقطوع الوجوب و مقطوع الحرمه نیست؛ لازمه این علم اجمالی این است که وی در تمام مشتبهات احتیاط کند؛ یعنی مظنون الوجوب، مشکوک الوجوب و موهوم الوجوب را انجام دهد و از مظنون الحرمه، مشکوک الحرمه و موهوم الحرمه اجتناب نماید. این همان احتیاط تام است، ولی چون سبب مشقت و عسر شدید است، قاعده نفی عسر و حرج بر آن حاکم است و چنین احتیاطی واجب نمی باشد.
