ابن قیسرانی محمد بن طاهر

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] ابن قیسرانی، ابوالفضل محمد بن طاهر بن علی بن احمد مقدسی، (448 - 507ق)، محدث و نویسنده متصوف بوده است. شهرت او به ابن قیسرانی به لحاظ نسبت اوست به قیساریه، شهرکی در شام، بر ساحل بحر روم.
برخی از مؤلفان به شهرت او نسبت «شیبانی» را نیز افزوده اند. وی در قدس زاده شد و از خردسالی در زادگاهش به استماع حدیث پرداخت. در 467ق، به بغداد رفت و پس از چندی به بیت المقدس بازگشت، سپس به شهرهای مختلف شام، مصر، حجاز، عراق و ایران سفر کرد. نیز می دانیم که در 471ق، در دمشق بوده است.
قراینی چند حاکی از آن است که آمدن وی به ایران در بین سال های 471 - 481 بوده است؛ چنان که از یک سخن خواجه عبدالله انصاری که در آن به ابن قیسرانی اشاره دارد، جوان بودن او در این هنگام تأیید می شود. به هرصورت وی در 481ق، در ری بوده و در همین سال در آن شهر فرزندش، ابوزرعه طاهر، زاده شده است. گویا ابن قیسرانی مدتی در ری مانده؛ زیرا فرزندش را در همان جا برای تحصیل به استاد سپرده است. سپس وی به همدان رفته و در آنجا اقامت گزیده است. او در اوان 60 سالگی پس از بازگشت از سفر حج در بغداد درگذشت.
ابن قیسرانی که به قول سیوطی به بیشتر از 40 شهر در جهان اسلام سفر کرده، بسیاری از محدثان را دیده و از آنان حدیث شنیده است. در زادگاهش از ابوالفتح نصر بن ابراهیم نابلسی و ابوعثمان بن وَرقاء، در بغداد از ابومحمد صریفینی و دیگران، در مصر از ابواسحاق حبّال، در دمشق از ابوالقاسم بن ابی العلاء فقیه و در حلب از حسن بن مکی شیزری استماع کرده است.
گرچه شخصیت علمی ابن قیسرانی کم وبیش مورد ستایش مؤلفان قرار گرفته، اما گاه به لحاظ گرایش به اذواق و مواجید صوفیانه و گاه به لحاظ میزان ضبط در نقل حدیث مورد انتقاد قرار گرفته و نیز به وی نسبت «لحن» داده شده است.
ابن عساکر نیز او را کثیرالوهم دانسته و ابن حجر هیتمی به نقل از ابن ناصر سَلاّمی آورده است که وی ثقه نیست. از شاگردان وی می توان محمد بن عمر بن احمد اصفهانی، ابوالفضل محمد بن هبةالله بروجردی، محمد بن اسماعیل طرسوسی، عبدالوهاب انماطی، ابوجعفر بن ابوعلی همدانی، ابونصر احمد بن عمر غازی و ابوطاهر احمد بن محمد سلفی را نام برد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم