تعبدی
دانشنامه آزاد فارسی
دانشنامه اسلامی
اصولیان در بحث تقسیم واجبات به تعبّدی و توصّلی، برای آن دو، معانی گوناگونی ذکر کردهاند.
معنای اول از تعبدی و توصلی
تعبّدی به واجبی اطلاق میشود که قصد قربت در آن شرط است، مانند نماز، روزه و حج. انجام دادن این گونه واجبات بدون نیت تقرّب به پروردگار، مسقط تکلیف نیست.
در برابر واجب توصلی واجبی است که صرف انجام دادن آن با هر نیّتی، موجب ادای تکلیف میشود، مانند نجات دادن غریق و دفن کردن میت.
معنای دوم از تعبدی و توصلی
تعبّدی به واجبی گفته میشود که دارای سه شرط باشد: مباشرت، اباحه و اراده و التفات؛ بدین معنا که مکلّف، خود آن را انجام دهد و از راه مباح و با وسائل حلال انجام شود و بدون اجبار و با قصد و التفات صورت گیرد.
و توصّلی واجبی است که مشروط به امور یادشده نباشد، مانند نجات دادن غریق حتّی با استفاده از ابزار غصبی.
نسبت بین دو تعریف یاد شده و توضیح آن
...