لغت نامه دهخدا
گرچه خاک و آب سبز و تازه نیست
سبز از آب و خاک شد تازه سذاب.ناصرخسرو. || رنگ سبز گرفتن. برگ بر آوردن درخت :
هوا مسیح نفس گشت و باد نافه گشای
درخت سبز شد و مرغ در خروش آمد.حافظ. || ظاهر شدن. ( غیاث ) ( آنندراج ) :
گوشوار از شرم آن صبح بناگوش آب شد
شمع نتواند شد از خجلت درین مهتاب سبز.صائب ( از آنندراج ).آسمان جز از ره افتادگی
سبز نتواند شدن در کوی او.محمدقلی سلیم ( از آنندراج ). || معزز شدن. ( غیاث ).
- سبز شدن آب ؛ زنگار بستن آب بسبب دیرماندگی. ( آنندراج ) :
آبی که ماند در ته جو سبز میشود
چون خضر زینهار مکن اختیار عمر.میرزا صائب ( از آنندراج ).- سبز شدن آفتاب ؛ نزدیک بغروب شدن. ( آنندراج ) :
از دمیدنهای خط غافل مشو
زود گردد سبز روی آفتاب.مخلص کاشی ( از آنندراج ).- سبز شدن اختر ؛ نیکوشدن حال. ( آنندراج ) :
آنقدر مایه نمانده ست ز چشم تر ما
کز نم گریه ما سبز شود اختر ما.( آنندراج ).- سبز شدن پوست ؛ کنایه از کبود شدن اندام. ( آنندراج ) :
چون غنچه پوست بر بدنش سبز میشود
هر کس گره کند بدل تنگ خرده را.صائب ( از آنندراج ).- سبز شدن تخم ؛ نشو و نما گرفتن تخم. ( آنندراج ) :
تخم آسودگی از خاک سفر سبز نشد
جز تو واله بعبث معنی مسروری را.درویش واله هروی ( از آنندراج ).- سبز شدن خط ؛ کنایه از ریش برآوردن. دمیدن موی.
- سبز شدن دانه ؛ کنایه از نشو و نما گرفتن دانه. ( آنندراج ) :
هر که شد خاک نشین برگ و بری پیدا کرد
سبز شد دانه چو باخاک سری پیدا کرد.محمدعلی نورانی ( از آنندراج ).- سبز شدن سخن ( حرف ) ؛بر کرسی نشستن آن. ( از آنندراج ) :
گفتم که شود ازگل وصلت چمنم سبز
گل کرد خط از لعل تو و شد سخنم سبز.
