دانشنامه عمومی
اراسموس بین سال های ۱۴۷۳–۱۴۷۸ دانش آموز مدرسه لاتین عمویش در شهر خاودا بود. در ۱۴۷۸ میلادی به همراه برادر سه سال مسن ترش پیتر به یکی از بهترین مدارس لاتین در هلند واقع در شهر دیفنتر فرستاده شد. در ۱۴۸۵ به دلیل شیوع طاعون در شهر مدرسه تعطیل شد و مادرش به دلیل ابتلا به طاعون درگذشت. او که قرار بود پس از تحصیلات مدرسه به دانشگاه سرتوخن بوس برود، در ۱۴۸۵ میلادی مدرسه لاتین را بدون اخذ مدرک درحالی که دانش لاتین قابل ملاحظه ای کسب کرده بود ترک گفت. اندکی بعد پدرش نیز درگذشت و هر دو برادر با توصیه سرپرست قانونی شان به تعلیمات مذهبی مشغول شدند. اراسموس در ۱۴۸۷ میلادی به سلسله رهبانان وارد شد و در ادامه در بعضی مدارس و موسسات دینی به کار و تدریس پرداخت و از ۱۴۹۵ تا ۱۴۹۹ میلادی در سوربن پاریس به تحصیل الهیات پرداخت. «دسیدریوس» نامی بود که او از ۱۴۹۶ به نام خود افزود. او برای کمک به آموختن زبان یونانی و لاتین چند کتاب در انشای لاتین و صرف ونحو و جمله هایی که در مکالمهٔ زبان لاتین به کار می رود تألیف کرد، برخی از کتب استادان ادب یونان و روم را تنقیح و طبع کرد و برخی شان را ترجمه نمود و انجیل را با دقت از یونانی به لاتین ترجمه و چاپ کرد.
در این میان مدتی برای تعلیم پسر ژاک چهارم پادشاه وقت، به دربار راه یافت و چون در آن وقت اصلاح و تعدیل دین مسیحی لازم به نظر می آمد با لوتر به مکاتبه پرداخت. اما پس از چندی از مکاتبه با لوتر خودداری کرد و بر ضد وی چیزهایی نوشت.
هر چند او در دوران اصلاحات مذهبی رو به رشد اروپا زندگی می کرد تمام عمر عضو کلیسای کاتولیک باقی ماند اما برای اصلاح کلیسا و جلوگیری از سوءاستفاده های روحانیون تلاش بسیار کرد.
در همه نوشته های اراسموس، حریت فکر و آزادی عقیده دیده می شود و بدین دلیل بیشتر نوشته هایش از طرف واتیکان ممنوع و سوزانده شدند. او با نوشتن کتاب «در ستایش دیوانگی» به خرافات و سنت های جامعه اروپا به طور کلی و کلیسای غربی به طور خاص انتقاد می کند. او این کتاب هجوآمیز را برای انتقاد از سوءاستفاده های روحانیان و تشریح اوضاع ناگوار دین و فرهنگ نوشت.
