دانشنامه اسلامی
اجتماع دوره قاجاریه را می توان به دو طبقه تقسیم کرد: ۱- طبقه حاکمه۲- طبقه محکوم
← طبقه حاکمه
در شهرها گروه بندی بر حسب حرفه و پیشه بود مثل خیاط، قناد، حلبی ساز، آهنگر و...شرایط زندگی شهری دارای جهات مشترک بود یعنی رئیس خانواده به نسبت توانایی، خانه شخصی داشت و مشاغل هم موروثی بود. مثلاً آهنگر پسر خود را از سنین ۷ یا ۸ سالگی در دکان خویش به کار می گماشت تا حرفه پدری را فراگیرد و بعد از رسیدن به بلوغ سعی می کرد دخترانی از همان طبقه و هم صنف خود را به عقد ازدواج او در آورد.هر صنف فقط اجناس مربوط به خود را می فروخت مثلاً عطار هیچ گاه لبنیات نمی فروخت و بقال از داد و ستد قند و شکر و ادویه که مربوط به صنف عطار بود خودداری می کرد. علاوه بر مشخص بودن شغل و حرفه، شیوه زندگی آرایش خانه و لباس اصناف و گروه ها نیز متمایز از هم بود. مثلاً بازرگانان عمامه «شیر شکری با مندیل یا کلاه» بر سر می گذاشتند اما بقال و عطار عموماً کلاه بر سر می گذاشتند و لباس آنان غالباً «متقال مشکی» یا سرمه ای بود و شال پهن به کمر می بستند و قبای کوتاه بدون چاک می پوشیدند.
معتقدات مردم
۱- معتقدات مردم بر اساس تقوی و پرهیزکاری و اجتناب از افعال حرام و رذیله بود که پایه و اساس تعلیم و تربیت عمومی بود و در پرورش و وجدان اخلاقی و حس تعاون و همکاری مردم بسیار موثر بود. قسمتی از این معتقدات بصورت شعائر مذهبی مثل روضه خوانی، تعزیه و تظاهرات حزن انگیز در ایام محرم جلوه می یافت.۲- یک دسته از اعتقادات و باورهای خرافی و اوهام نیز، متاسفانه رنگ مذهب گرفته و در میان مردم به شدت رسوخ یافته بود و کسی را که با آن مخالفت می کرد مورد لعن و تکفیر قرار می گرفت. دعا نوشتن روی تخم مرغ و آویختن طلسم به گردن اطفال از این گونه اعتقادات بود.
