دانشنامه اسلامی
در اغلب منابع کهن و نیز آثار خود تیفاشی، کنیۀ وی ابوالعباس آمده، اما ابن سعید مغربی همواره با کنیۀ ابوالفضل از وی یاد کرده است .اما لقب شهاب الدین را که در منابع معاصر برای تیفاشی آمده تنها غزولی یاد کرده است.تیفاشی چنان که خود در روایت بلند ازهار الافکار آورده است، در شهر قفصۀ افریقیه زاده شد .
تحصیلات
وی در زادگاهش از ابوالعباس احمد بن ابی بکر بن جعفر مقدسی حدیث شنید سپس به تحصیل ادبیات و علوم اوائل ( فلسفه ، ریاضیات و طبیعیات ) پرداخت و در حالی که هنوز به سن بلوغ نرسیده بود، راهی مصر شد و در آن جا از محضر فیلسوف و پزشک پرآوازه، عبداللطیف بغدادی چیزهایی آموخت.آن گاه رهسپار دمشق شد و در آن جا نیز در مجلس درس استادان پرآوازه ای چون تاج الدین ابوالیمن زید بن حسن کندی (۵۲۰-۶۱۳ قمری)، حضور می یافت.تیفاشی که زندگی در دمشق را خوشایند یافته بود، مدتی در آن جا زیست و احتمالاً در همین روزگار از آثار فلسفی مظفر بن محمد، مشهور به موفق تلعفری (تولد ۶۰۲ قمری) بهره برد اما سرانجام به زادگاهش بازگشت و بر مسند قضای آن جا نشست.
جلای وطن
پس از چندی چنان که خود برای ابن عدیم گفته بود، دیگر بار آرزومند سفر به دمشق شد. پس املاک و هر چه را که نمی توانست با خود ببرد، فروخت و بر آن شد تا با یک کشتی اختصاصی از راه دریا به مشرق برود. اما به نظر می رسد که تیفاشی برای جلای وطن دلیلی مهم تر از علاقه به دمشق داشته است، زیرا ابن عدیم از «شخصی دیگر» نقل کرده است که وی را به سبب پیدا شدن شراب در خانه اش، از مسند قضا برکنار کرده بودند.تیفاشی از رؤیایی که در همین روزها دیده بود، یاد می کند که به زودی به واقعیت پیوست. زیرا درست در آستانۀ سفر دریایی، همسرش بر اثر بیماری درگذشت و در میانۀ راه نیز کشتی همراه با ۳ پسر و همۀ دارایی وی غرق شد، اما تیفاشی توانست با دشواری فراوان خود را به ساحل برقه برساند.
از دست دادن اموال
...
