معنی الابدال | لغت یاب

دانشنامه عمومی

کتاب ابدال یا کتاب الابدال الادویه، کتابی مختصر از محمد زکریای رازی در زمینه داروشناسی است.
در گذشته به دلیل محدود بودن داروها، جانشینی دارو بسیار مهم بوده است و رازی از این رو جانشین داروها را برای آن گاه که دارویی در محلی پیدا نشود، در این کتاب آورده است. رازی در مقدمه کتاب می گوید: «موضوع ابدال داروها در پزشکی امری مهم می باشد و کتاب هایی که در این باب تالیف شده مطالعه و مرور کردم اما عموماً ترتیب صحیح نداشتند. » رازی در این کتاب ضمن بیان تجربیات خود، گفته های ابن ماسویه که از داروسازان بیمارستان جندی شاپور بوده و حنین بن اسحاق و جالینوس را آورده است. این کتاب در سال 1391 تحت عنوان «داروهای جایگزین » ترجمه و منتشر شد . در کتاب مذکور مترجم نخست مقدمه ای در باره کتاب و نسخه های خطی آن آورده است. در فصل اول ترجمه فارسی و در فصل دوم متن عربی کتاب ابدال و در پایان شرح نام داروها آمده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] الابدال با نام کامل الابدال الادویة المستعملة فی الطب و العلاج اثر پزشک و دانشمند کم نظیر دوره تمدن اسلامی ایران محمد بن زکریای رازی (251-313ق) است.
در میان آثار بسیار زیاد و متنوع این پزشک بالینی که در نوع خود اگر بی نظیر نباشد بسیار کم نظیر است و سرشار از دانش، تجربه و نوآوری است، کتاب کوچک و کم حجم ابدال نیز وجود دارد. ابن ابی اصیبعه در کتاب عیون الابناء فی طبقات الاطباء عنوان این کتاب را «مقالة فی ابدال الادویة المستعملة فی الطب و قوانینها و وجه استعمالها» ذکر کرده است.
رازی همانگونه که در مقدمه کتاب آورده است مسأله داروهای جایگزین را برای داروهایی که به هر دلیل در دسترس نیست مسأله ای مهم می داند. وی در این کتاب ضمن پسندیدن روشی که حنین بن اسحاق در کتابی که آن را از مقاله جالینوس در ابدال و جامع ارماس و جامع بولس قدیم و جدید برگرفته است، به نظرات ابن ماسویه نیز کراراً استناد نموده است.
کتاب دارای فصول و ابواب مجزایی نیست، بلکه رازی در این اثر پس از ذکر چند سطری به عنوان قوانین الابدال از قول جالینوس، ادویه مورد نظر و بدل هر یک را به ترتیب حروف ابجد ذکر می کند.
این اثر در برگیرنده 122 مفرد است که از اکتمکت شروع شده و به غاریقون پایان می پذیرد. البته ترتیب حروف الفبایی این اثر ترتیب ابجدی است از این رو بعد از حرف باء حرف جیم است و یا بعد از حرف دال حرف هاء است.
[ویکی فقه] الابدال (کتاب). کتاب«الابدال» با نام کامل «الابدال الادویة المستعملة فی الطب و العلاج» اثر پزشک و دانشمند کم نظیر دوره تمدن اسلامی ایران محمد بن زکریای رازی (۲۵۱- ۳۱۳ ق) است.
در میان آثار بسیار زیاد و متنوع این پزشک بالینی که در نوع خود اگر بی نظیر نباشد بسیار کم نظیر است و سرشار از دانش ، تجربه و نوآوری است، کتاب کوچک و کم حجم ابدال نیز وجود دارد. ابن ابی اصیبعه در کتاب عیون الابناء فی طبقات الاطباء عنوان این کتاب را «مقالة فی ابدال الادویة المستعملة فی الطب و قوانینها و وجه استعمالها» ذکر کرده است. رازی همانگونه که در مقدمه کتاب آورده است مساله داروهای جایگزین را برای داروهایی که به هر دلیل در دسترس نیست مساله ای مهم می داند. وی در این کتاب ضمن پسندیدن روشی که حنین بن اسحاق در کتابی که آن را از مقاله جالینوس در ابدال و جامع ارماس و جامع بولس قدیم و جدید برگرفته است، به نظرات ابن ماسویه نیز کرارا استناد نموده است.
ساختار کتاب
کتاب دارای فصول و ابواب مجزایی نیست، بلکه رازی در این اثر پس از ذکر چند سطری به عنوان قوانین الابدال از قول جالینوس، ادویه مورد نظر و بدل هر یک را به ترتیب حروف ابجد ذکر می کند. این اثر در برگیرنده ۱۲۲ مفرد است که از اکتمکت شروع شده و به غاریقون پایان می پذیرد. البته ترتیب حروف الفبایی این اثر ترتیب ابجدی است از این رو بعد از حرف باء حرف جیم است و یا بعد از حرف دال حرف هاء است.
گزارش محتوا
۱. کتاب الابدال دربرگیرنده یکی از مهم ترین مباحث مطرح شده در موضوع مفردات و داروسازی است، چرا که در ساخت بسیاری از داروهای ترکیبی گاه نبودن جزیی کار را دشوار می سازد که شناخت بدل مفردات از این جهت سودمند است.۲. از سوی دیگر رازی در این اثر- علاوه بر آنچه بر اساس دانسته های ارزشمند خود نقل می کند- به آثار و اقوال دانشمندان بسیاری- که در مقدمه به آنها اشاره نموده- استناد می نماید، از این جهت ارزش این اثر از لحاظ مطالعات تاریخی نیز سودمند است. ۳. این اثر پس از تالیف، مورد توجه اطبای بسیاری قرار گرفت؛ از جمله حکیم محمد مؤمن در کتاب تحفة المومنین و حکیم سید محمد حسین عقیلی خراسانی در مخزن الادویه از آن بهره برده اند.
وضعیت کتاب
...