دانشنامه اسلامی
سعد بن مسعود ثَقَفی، عموی مختار بن ابی عُبَید، از یاران امیرالمؤمنین علی (ع) که گفته شده از اصحاب پیامبر (ص) نیز بوده است. شیخ طوسی در رجال، او را در شمار راویان از علی(ع) نام برده است.. در برخی از نسخه های رجالی، نام او سعید ذکر شده است. ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی کوفی، محدّث و مورخ بزرگ شیعی و صاحب کتاب الغارات، از نوادگان اوست که در ابتدا زیدی مذهب بود و سپس در مذهب امامیه درآمد.
امام علی (ع) بعد از ورود به کوفه، سعد را بر منطقه زوابی گمارد. بعدها در سال ۳۶ق، ولایت مدائن را به او سپرد و سعد تا زمان خلافت امام مجتبی(ع) در این سمت باقی ماند.
