دانشنامه اسلامی
پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) که پیام آور وحی و فرمان الهی بود، خود الگو و آینه تمام نمای عمل به دستورات و فرامین خداوند است؛ پس پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) سخت پایبند، به عهد و پیمان بودند و به آن توصیه و سفارش می فرمودند و از بد قولی و پیمان شکنی به شدت منع می کردند. پیش از بعثت، قریش پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) را امین می نامیدند. راستگویی و امانت و خوش خلقی رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) که زبانزد همگان شده بود، به گوش خدیجه نیز رسید و همین موجب شد که خدیجه به نزد آن حضرت فرستاد و به او پیشنهاد تجارت به شام داد. از عمار یاسرروایت شده که می گوید: «من گوسفندهای خاندانم را در بیابان می چراندم، محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز گوسفندان مردم مکه را می چرانید، به محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) گفتم: آیا می خواهی گوسفندان را به بیابان فخ ببریم که آن را علفزار خوبی یافتم؟ فرمود: آری حاضرم. فردای آن روز گوسفندان خود را به بیابان فخ روانه ساختیم، دیدم محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) از من پیشی گرفته؛ ولی جلو گوسفندان ایستاده آنها را از چریدن در آن علفزار رد می کند. گفتم: چرا آنها را باز می داری؟ فرمود: من با تو وعده کردم که گوسفندان را با هم به این چراگاه بیاوریم، از این رو نپسندیدم که قبل از تو گوسفندانم را وارد این علفزار کنم». از پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نقل شده که فرمودند: «آن کسی که حرمت پیمان را نگاه ندارد، دین درستی ندارد». امام صادق (علیه السّلام) فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با مردی قرار گذاشت که در کنار صخره معینی در انتظار او بماند، تا او بر گردد. امام (علیه السّلام) فرمود: حرارت شدید آفتاب باعث رنج پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در کنار آن صخره شده بود، یاران پیامبر به او گفتند: چه اتفاقی می افتد؛ اگر به سایه بروی؟ پیامبرخدا فرمود: میعادگاه ما در همین نقطه است، من اینجا منتظر خواهم ماند و اگر نیامد، خلف وعده از او سرزده است». پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) پیمان های زیادی با افراد و قبایل و طوایف گوناگون می بست که بعضی از آنها بسیار مهم و دارای تاثیرات بزرگی بودند؛ از جمله دو پیمان «عقبه» که شالوده حکومت اسلامی را تشکیل دادند و بعدها تاثیری بزرگ بر جای نهادند. این پیمانها که به روابط مسلمانان با مردم مدینه مربوط می شد، سرانجام به هجرت مسلمانان و تدوین قانون اساسی انجامید. رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از همه مردمان در پایبندی به عهد و پیمان و وفاداری جدی تر و برتر بود و هرگز خلاف قرار و پیمان و آنچه لازمه وفاداری است، عملی نکرد.
← توصیف پیامبر
برای اینکه بتوان به عهد و پیمان، پای بند بود و از عهده این مهم به درستی بر آمد، باید لوازم آن را شناخت و در صدد عمل کردن هر چه بیشتر و بهتر بدانها بود. از جمله لوازم پای بندی به عهد و پیمان می توان به این موارد اشاره کرد: ۱- راستگویی ۲- همسویی سخن و عمل. ۳- نفی خیانت و بی وفایی.
← راستگویی
۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه (تهران:دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲)، ج۱۱، ص۳۸۲.
...
