دانشنامه اسلامی
پدرش ، شیخ صالح ، که در روزگار خود بلندآوازه بود، در ۱۲۶۳ از الجزایر به دمشق مهاجرت کرد و متولی امر قضا شد. جزایری در ۱۲۶۸ در دمشق به دنیا آمد.
فعالیت علمی
در نوجوانی در مدرسه الجَقماقیه دانش آموخت و نزد شیخ عبدالرحمان بوشناقی زبانهای عربی ، ترکی ، فارسی و مبادی علوم قدیمه را آموخت .آنگاه به یکی از بزرگ ترین دانشمندان روزگار خود، شیخ عبدالغنی میدانی (۱۲۲۲ـ ۱۲۹۸)، پیوست و تا پایانِ عمرِ استاد ، با او به سر برد.جزایری مانند استاد خود، میدانی ، کم سخن ، ژرف اندیش و خردگرا بود و با این ویژگیها مانند حکیمان الاهی روزگاران پیشین و نیز متفکران معاصر به نظر می آمد. جزایری در آغاز کار خود در مدرسه ابتدایی ظاهریه به تدریس پرداخت ، سپس به عضویت جمعیت خیریه دمشق در آمد که به همت دانشمندان و بزرگان آن شهر برای پرداختن به کارهای علمی تأسیس شده بود.در ۱۲۹۵ بازرس کل مدارس ابتدایی گردید و در این هنگام تواناییهای فکری او در تأسیس مدارس ، برنامه ریزیهای آموزشی و تألیف کتابهای درسی مناسب آشکار گشت .
تاسیس کتابخانه
وی در ۱۲۹۶، به کمک برخی از دوستانش ، در مدرسه ظاهریه دمشق کتابخانه ای به نام «دارالکتب الظاهریة» تأسیس کرد که تا امروز برجاست و از کتابخانه های پر بار کشورهای عربی است .کتابخانه در محوطه مرقد الملک الظاهر بَیبَرسِ اول بنا شده است .نسخه های خطی ، که در ده مدرسه پراکنده بود، در این کتابخانه گرد آمد.جزایری در تأسیس این کتابخانه با مخالفت کسانی که داراییهای موقوفات را در اختیار داشتند روبه رو و حتی به مرگ تهدید شد؛ اما، به راه خود ادامه داد تا به نتیجه رسید.کتابخانه ای نیز مانند کتابخانه ظاهریه در بیت المقدّس بنیان نهاد و آن را به نام شیخ راغب خالدی ، «المکتبة الخالدیة» نامید.خاندان خالدی نیز کتابخانه های شخصی خویش را به آن هدیه کردند.
علمیت
...
