دانشنامه اسلامی
مراکز تجمع مردم عرب معمولا کنار چشمه ها و چاه ها بود که محلی برای تهیه آب و غذا برای کاروان های تجاری نیز به شمار می رفت. شرایط یاد شده زمینه کشاورزی را به عنوان اصل تمدن در بسیاری مناطق از آنان گرفته و اقتصاد عرب بیشتر به تجارت تکیه داشت.
← موانع تشکیل حکومت
برخلاف حالت عمومی جزیرة العرب، در بخش هایی از آن وجود آثار تمدنی گزارش شده است؛ یمن و حَضْرَموت در جنوب و مناطقی از شمال شبه جزیره از تشکیلات حکومتی، شهرهایی با دیوارها و ساختمان های بلند و سازمان های دینی عهده دار امور روحی و دینی مردم برخوردار بودند.
← عوامل شکل گیری نمدن در شبه جزیره عرب
در مکه و با آغاز بعثت و دعوت پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله)، زمینه های تمدن اسلامی برپایه قرآن شکل گرفت. در گام نخست عمدتاً به باورها و اعتقادات مردم درباره جهان هستی توجه شد و انواع شیوه های دعوت از توجه دادن به طبیعت، حوادث تاریخ و بیان سرگذشت اقوام و پیامبران پیشین تا بیان حکومت ها، مَثَل ها و استفاده از بشارت و هشدار به کار گرفته شدند.با هجرت مسلمانان به مدینه • و برپایی حکومت و وجود فضای امن در این شهر، بسترهای تمدن جدید بیشتر فراهم گردید. قرآن در این دوره ضمن ادامه روش پیشین، با بیان اصول اخلاقی و سیاسی و اقتصادی بر پایه توحید، ابعاد تمدنی اسلام را پایه ریزی کرد.
