دانشنامه آزاد فارسی
الهی قُمشِه ای، مهدی
(ملقب به محیی الدین) مدرّس فلسفه، عارف، مفسّر قرآن. وی پس از کسب مقدمات علوم در زادگاهش، در ۱۴ سالگی به دنبال فوت پدر و مادر به اصفهان رفت و از درس سید حسن مدرس و شیخ محمد خراسانی بهره برد. بعد از یک سال به مشهد رفت و از درس شیخ اسدالله یزدی، آقا بزرگ حکیم (شهیدی)، حاج فاضل رازی و حاج آقا حسین قمی استفاده کرد. به عزم دیدار از استادان نجف، قم و تهران، به تهران عزیمت کرد و از درس میرزا طاهر تنکابنی مستفیض شد. سپس به تدریس در مدرسۀ سپهسالار، که بعداً به دانشکدۀ معقول و منقول تبدیل شد، اشتغال ورزید. ترجمه او از قرآن مجید (۱۳۲۳ش) ساده و روان و تفسیرآمیز است و امروزه مقبولیت عام پیدا کرده است. قمشه ای افزون بر دیوان اشعار مشتمل بر نغمۀ الهی، نغمۀ حسینی و نغمۀ عشاق، ترجمۀ و تألیف های متعددی دارد، همچون حکمت الهی که بخش دوم آن شرح فصوص الحکم منسوب به فارابی است، مشاهدات العارفین فی احوال السالکین؛ ترجمه صحیفۀ سجادیه و مفاتیح الجنان؛ تصحیح و تحشیۀ تفسیر ابوالفتوح رازی.