دانشنامه اسلامی
این کتاب به همراه بیست دو رساله دیگر در مجموعه ای به نام رسائل ابن سینا، به چاپ رسیده است.
رساله، کوتاه و فاقد هر گونه باب بندى و فصل بندى است.
شیخ الرئیس، مدعى است بزرگ ترین خوفى که به انسان مى رسد، خوف از مرگ است. این خوف عمومیت قابل توجهى نیز بین همه انسان ها دارد و علت آن، جهل نسبت به حقیقت مرگ است؛ به این معنا که خیال مى کنند مرگ انحلال ذات و بطلان نفس است که البته اینها ظنون باطله اى بیش نیستند و هیچ حقیقتى ندارند.
مرگ چیزى بیشتر از ترک بدن، توسط نفس نیست و نفس نیز خود جوهر غیر جسمانى است که قابل فساد نمى باشد. وقتى این جوهر از بدن مفارقت کرد، به سعادت تامه اى مى رسد که راهى براى فنا در آن نخواهد بود، زیرا جوهر، فانى نگردیده و ذاتش باطل نمى شود و آنچه فانى مى شود اعراض، خواص، نسب و اضافات آن مى باشد. تقسیم مرگ، به مرگ ارادى و مرگ طبیعى، توسط حکما و همین طور تقسیم حیات، به حیات ارادى و حیات طبیعى، موضوع دیگر بحث بوعلى در این رساله است. او مفهوم مرگ ارادى را کشتن شهوات و ترک تعرض بدانها مى داند و حیات ارادى را سعى و تلاش انسان در زندگى دنیوى، براى خوردن و آشامیدن و شهوت رانى مى خواند. وقتى جوهر شریف الهى از جوهر کثیف جسمانى خلاصى یافت، به عالم اعلى صعود کرده و به جوار پروردگار عالمیان بار مى یابد.
ابن سینا خائف از مرگ را خائف از عدل و حکمت الهى، بلکه خائف از جود و عطایش مى داند...
