دانشنامه اسلامی
از زندگی او اطلاع دقیقی در دست نیست و تنها با آثارش، که مهمترین و مشهورترین آن ها الانوار است، شناخته می شود. در منابع امامی، سه کتاب الانوار فی مولدالنبی محمد، وفاة الزهراء، و مقتل امیرالمؤمنین به او نسبت داده شده است.
اشتراک در نام
علامه مجلسی می فرماید:« شیخ بزرگوار ابوالحسن بکری، استاد شهید ثانی است و برخی از شاگردان شهید ثانی بر او ثناء گفته اند و اخبار کتاب های او موافق با کتاب های معتبر بوده و میان علما مشهور است».با توجه به کلام علامه و اینکه شهید ثانی متوفای ۹۶۶ هجری است، ابوالحسن بکری نیز باید از علمای قرن دهم باشد.در مقابل نقل علامه مجلسی، علمای تراجم نظرات دیگری دارند:صاحب الذریعه و اعیان الشیعه می گویند:ابو الحسن بکری نام دو نفر است:۱- ابوالحسن علی بن محمد بکری ۲- ابوالحسن احمد بن عبد الله بکری ابوالحسن علی بن محمد بکری، استاد شهید ثانی است و متوفای قرن دهم و مذهب او شافعی است.او که از اهالی مصر بوده، پس از وفات در کنار مرقد امام شافعی به خاک سپرده شده است. تاریخ وفات او را هم ۹۵۲ هجری دانسته اند.الذریعه از او به عنوان محدث، صوفی و متبحر در فقه و تفسیر و حدیث نام برده است و این کتاب ها را به او نسبت داده است:۱-شرح المنهاج ۲-شرح الروض ۳-شرح العباب مراد زرکلی نیز از ابو الحسن بکری همین شخص است.اماابوالحسن، احمد بن عبد الله بکری، شخصیت مورد نظر ما، هیچ ارتباطی با شهید ثانی ندارد. او صاحب سه کتاب از مصادر بحار است به نام های:۱- الأنوار فی مولد النبی محمد صلی الله علیه و آله.۲- مقتل أمیرالمؤمنین علیه السلام۳-وفاة فاطمة الزهراء سلام الله علیها.وی بنابر تحقیق، مربوط به حدود قرن هفتم هجری است زیرا ابن تیمیه در کتاب منهاج السنة پیرامون او و کتابش سخن گفته، پس او مقدم بر ابن تیمیه متولد سال ۷۲۸ هجری است.علاوه بر این، صاحب ریاض العلما می فرماید:« یک نسخه قدیمی از کتاب الأنوار ابوالحسن بکری نزد من هست که تاریخ کتابت آن ۶۹۶ هجری است».بنا بر این او احتمالا در قرن هفتم وفات یافته است.
دیدگاه امین و آقا بزرگ و ذهبی درباره بکری
به گفته امین و آقابزرگ طهرانی، ابن تیمیه (متوفی ۷۲۸) در منهاج السّنة، ابوالحسن بکری، مؤلف الانوار، را عالمی اشعری معرفی کرده است. ذهبی (متوفی ۷۴۸) در میزان الاعتدال از او و برخی آثار منسوب به وی یاد کرده، ولی درباره مذهب او سخنی نگفته است. ابن حجر عسقلانی (متوفی ۸۵۲) نیز در لسان المیزان عین عبارات ذهبی را آورده است. سمهودی (متوفی ۹۱۱) نیز از او نام برده است. افندی اصفهانی از مورخی نقل کرده که نسخه ای از الانوار را، که تاریخ کتابتش ۶۹۶ بوده، در تملک داشته است. به نوشته روزنتال تاریخ نسخه خطی یکی از کتابهایش ۶۹۴ است. بنابراین، او در سده هفتم یا پیش از آن می زیسته است. آقابزرگ طهرانی و امین نیز با همین استدلال او را از عالمان پیش از سده هفتم به شمار آورده اند. در الانوار ابیاتی از قصیده معروف عینیه ابن سینا نقل شده است، و این بر بودن او پس از ابن سینا (متوفی ۴۲۸) دلالت دارد.
دیدگاه شیخو درباره بکری
...
