دانشنامه آزاد فارسی
اِتّحادیه، منصوره
(منصوره نظام مافی) پژوهشگر، مورّخ و استاد دانشگاه. در خانواده ای آذربایجانی زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسۀ ژاندارک گذراند؛ در این مدرسه زبان فرانسه آموخت. سپس به انگلستان رفت و دورۀ متوسطه را؛ در آن جا سپری کرد پس از آن، وارد دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند شد و به تحصیل در رشتۀ تاریخ پرداخت. در ۱۳۳۶ش، پس از گرفتن فوق لیسانس، به ایران بازگشت؛ در ۱۳۴۹ش، در مرکز مطالعات عالی بین المللی به پژوهش در زمینۀ مسائل تاریخی پرداخت. در ۱۳۵۱ش به استخدام دانشگاه تهران درآمد و به سمت مربی در گروه تاریخ مشغول تحقیق و تدریس شد. در ۱۳۵۳ش، برای گذراندن دورۀ دکتری عازم اسکاتلند شد و دانشنامه دکتری خود را از دانشگاه ادینبورگ گرفت. پس از بازگشت به ایران در ۱۳۵۸ش در دانشگاه تهران به ادامۀ تدریس پرداخت. اتحادیه به همراه تنی چند در ۱۳۶۲ش، مؤسسه نشر تاریخ ایران را بنیاد نهاد. او در ۱۳۷۸ش، از دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران بازنشسته شد، ولی همچنان به کار تدریس مشغول است. علاوه بر آن، مدیریت نشر تاریخ ایران را نیز برعهده دارد. از تألیفات اوست: احزاب سیاسی در مجلس سوم (۱۳۳۳ـ۱۳۳۴ق)؛ اینجا تهران است؛ بینش و روش در تاریخ نگاری معاصر؛ پیدایش و تحول احزاب سیاسی مشروطیت؛ رضاقلی خان نظام السلطنه؛ مجلس و انتخابات از مشروطه تا پایان قاجاریه. از ترجمه های اوست: زمانه، زندگی و کارنامۀ بیهقی، از مربلین والدمن؛ زندگی نامۀ حاج محمدحسن کمپانی، امین دارالضرب، از شیرین مهدوی؛ مستخدمین بلژیکی در خدمت دولت ایران اثر آنت دستره. برخی از تصحیحات او عبارت اند از: افضل التواریخ؛ خاطرات تاج السلطنه؛ خاطرات و اسناد حسینقلی خان نظام السلطنه (۳ جلد).