ابوالفضل الثائر فی الله

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] الثائر فی الله، ابوالفضل (ابوطالب) جعفربن محمد، فرمانروای علوی زیدی هُوسَمْ در نیمة نخست سدة چهارم بود.
از تاریخ تولد و آغاز زندگی وی اطلاعی در دست نیست. او نوه حسین الشاعر، برادر حسن اُطْروش، از سادات زیدی و معروف به سید ابیض بود که پیش از تسخیر آمل و طبرستان به توسط زیاریان، در هوسَم (رودسر) به تعلیم و ترویج اسلام در میان گیلانیان و دیلمیان می پرداخت. پس از اضمحلال حکومت علویان زیدی در طبرستان ، در ۳۲۰ الثائر هوسم را پایگاه خویش قرار داد و سه دهه در آن جا حکومت کرد. ماکان کاکی (از امیران دیلمی، متوفی ۳۲۹) پس از شکست خوردن از مرداویج، نخستین امیر زیاری (متوفی ۳۲۳) به دیلمان گریخت و برای تصرف دوباره طبرستان در ۳۲۰ از الثائر کمک خواست و این دو به طبرستان یورش بردند. بلقسم بن بانِجین حملة آنان را دفع کرد، ماکان به نیشابور گریخت و الثائر به دیلمان رفت و دو باره در هوسم مستقر گردید. در ۳۳۷، اُسْتُندار (حاکم) رویان ــ که از نام او اطلاعی در دست نیست ــ با الثائر متحد شد. پس از این اتحاد، استندار او را به چالوس برد و به حکومت گمارد و مردم از او اطاعت کردند و چون این خبر به حسن بن بویه (متوفی ۳۶۶) رسید، ابن عمید را با لشکری به همراه خواهرزادة خود، علی بن کامه ، به نبرد با او فرستاد. سپاه استندار و الثائر در منطقة تَمَنْجاده سپاه بوئیان را شکست دادند. استندار و الثائر به آمل رفتند، پس از مدت کوتاهی بین آنان اختلاف افتاد و استندار وی را ترک کرد. الثائر، که بدون استندار توان ماندن در آمل را نداشت، به گیلان بازگشت و در سیاه کَلَه رود در قریة میانده، از توابع هوسم، ساکن شد
← پناهنده به الثائر
(۱) ابن اثیر.(۲) ابراهیم بن هلال صابی ، کتاب المنتزع من الجزء الاول من الکتاب المعروف بالتاجی فی اخبارالدولة الدیلمیة.(۳) ابن خلدون.(۴) آل ابی طالب ، چاپ محمدحسین آل طالقانی ، نجف ۱۳۸۰/ ۱۹۶۱.(۵)ظهیرالدین بن نصیرالدین مرعشی ، تاریخ طبرستان.(۶) رویان و مازندران ، چاپ عباس شایان ، تهران ۱۳۳۳ ش.(۷) مسکوی.(۸) محمدمهدوی لاهیجانی ، رجال دو هزار سالة گیلان ، نجف : ( مطبعة الا´داب ، بی تا. ).(۹) EI ۲ , s.v. " A l-Tha ¦ Ýirfi ف lla ¦h" (by W. Madelung)(۱۰) Clement Huart, Les Ziya ªrides . Extrait des mإmoires de L , Acadإmie des inscriptions et belles-lettres, vol.۴۲, Paris ۱۹۲۲;(۱۱) Wilferd Madelung, " ـ Abu ¦Ish ¤a ¦q al-S ¤abi on the Alids of Tabarista ¦n and G ¦âla ¦n", Journal of Near Eastern studies , vol. ۲۶(۱۹۶۷);idem, " The minor dynasties of northern(۱۲) Iran", in The Cambridge history of Iran , vol.۴, ed. R. N. Frye, Cambridge ۱۹۷۵.(۱۳) Samuel Miklos Stern, " The coins of A ¦mul", in Coins and documents from the medieval Middle East , London ۱۹۸۶.(۱۴) ابن عنبه ، عمدة الطالب فی انساب.(۱۵) در اخبار ائمة الزیدیة فی طبرستان و دیلمان و جیلان، چاپ ویلفرد مادلونگ ، بیروت : المعهد الالمانی للابحاث الشرقیة ، ۱۹۸۷.(۱۶) محمدبن حسن اولیاءالله ، تاریخ رویان ، چاپ منوچهر ستوده ، تهران ۱۳۴۸ ش .(۱۷) ابن اسفندیار، تاریخ طبرستان ، چاپ عباس اقبال ، تهران ( ۱۳۲۰ ش ).
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم