جارودیه

لغت نامه دهخدا

( جارودیة ) جارودیة. [ دی ی َ ] ( اِخ ) گروهی از زیدیان منسوب به ابوالجارود زیادبن ابی زیاد خراسانی. ( منتهی الارب ). صاحب الفرق بین الفرق چنین آرد: ایشان از پیروان ابی جارودند و گفتند که پیغمبر بی آنکه نام علی را بر زبان راند در توصیفی که از جانشین خود کرد او را به امامت برگزید. و گفتند که امام پس از علی ( ع ) حسن و پس از وی برادرش حسین است. از گفتگوئی که در میان جارودیه در پیرامون امامت برخاست دو دسته پدید آمدند: گروهی گفتند که علی پسرش حسن و پس از او برادر وی حسین را به امامت نامزد کرد و پس از آن دو، امامت درفرزندان حسن و حسین به شوری ̍ باشد و هرکه از ایشان برخیزد و شمشیر برکشد و مردمان را به دین خویش خواندو دانا و پرهیزکار باشد امام است. گروه دیگر گفتند که پیغمبر پس از علی حسن و پس از وی حسین را به امامت نامزد کرد. جارودیه از گفتگوی درباره امام آینده به چند دسته شدند: گروهی از آنان کسی را به امامت نامزد نکنند و چشم براه کسی نباشند و گویند هرکه از پسران حسن و حسین شمشیر برکشد و مردمان را به دین خویش خواند امام است. گروهی چشم براه محمدبن عبداﷲبن حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب هستند و کشته شدن و مردن او راباور ندارند و پندارند که وی مهدی آینده است و بجنگ برخیزد و بر زمین پادشاهی کند. و سخن ایشان در این باره چون گفتار محمدیه از امامیه درباره انتظار محمدبن عبداﷲبن حسن بن حسن بن علی است. گروهی منتظر آمدن محمدبن قاسم خداوند طالقانند و مردنش را راست نمیدانند. گروهی چشم براه محمدبن عمر هستند که در کوفه برخاست و مردن و کشته شدنش رانپذیرند. این گفتار جارودیه بود و آنان را باید کافر شمرد زیرا یاران پیغمبر را کافر دانند. ( ترجمه الفرق بین الفرق صص 24 - 25 ). شهرستانی چنین آرد: جارودیه ، یاران ابوالجارودند. آنها گفتند که پیغمبر ( ص ) بوصف به امامت علی ( ع ) تصریح کرده نه به اسم ، و علی بعد از پیغمبر امام است و مردم تقصیر کردند که وصف رانشناخته و به جستجوی موصوف برنخاستند، و مردم در اختیار کردن ابوبکر به امامت کافر شدند. ( ملل و نحل شهرستانی چ احمد فهمی محمد ج 1 ص 255 ). مرحوم اقبال در خاندان نوبختی چنین آرد: جارودیه یا سرحوبیه از فرق زیدیه اصحاب ابوالجارود یا ابوالنجم زیادبن المنذر العبدی [ است ] که میگفتند حضرت رسول امیرالمؤمنین علی را بوصف به امامت منصوب کرده نه به اسم و مردم را در اختیار ابوبکر به امامت و نشناختن وصف امام کافر میدانستند، و جارودیه پس از زیدبن علی محمدبن عبداﷲبن حسن بن حسن را امام میدانستند. بعضی از ایشان می گفتند او نمرده و خروج خواهد کرد، بعضی دیگر محمدبن قاسم علوی صاحب طالقان ری و بعضی دیگر یحیی بن عمر صاحب کوفه را در همین مقام می پنداشتند. ( خاندان نوبختی ص 253 ). و رجوع به زیدیه و تعریفات میر سیدشریف ص 50 و الفهرست ابن الندیم ص 178 و بیان الادیان و الانساب سمعانی و خطط ج 4 ص 147 و مفاتیح العلوم و احمدبن محمدبن سعیدبن عبدالرحمن.... ابن عقدة در همین لغت نامه شود.

دانشنامه آزاد فارسی

(یا: سرحوبیّه) از فرق زیدیه، پیروان ابوالجارود زیاد بن منذر، مکنّی به ابوالنّجم. به باورِ اینان، پیامبر اسلام (ص) امام علی (ع) را به وصف منصوص کرد (نص خفی) نه به اسم؛ بنابراین، هر که علی (ع) را از خویش براند و با او بیعت نکند، کافر است. جارودیه بعد از علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را امام می دانند و می گویند امامت پس از آن دو باید میان فرزندانشان به شورا باشد و هر یک از اولاد ایشان شمشیر برکشد و خروج کند شایستۀ امامت است. پیروان این فرقه بعد از زید بن علی (ع) قائل به امامت محمد بن عبدالله بن حسن شدند و گفتند او نمرده و زنده است و روزی ظهور خواهد کرد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] جارودیه، نخستین فرقه زیدیه است. این فرقه به نام برجسته ترین فرد آن، ابوالجارُود زیاد بن مُنْذَر، منسوب است.
بر اساس گزارش ابوعیسی وراق، جارودیه معتقد بوده اند که پیامبراکرم، علی علیه السلام را با ذکر اوصاف، بدون تصریح به اسم، به امامت منصوب کرده است. البته جارودیه معتقد بودند که این صفات، تنها اختصاص به علی علیه السلام داشته است و بر این اساس جارودیه، نپذیرفتن و انتخاب نکردن علی علیه السلام را به امامت بعد از پیامبر، موجب کفر و ضلالت دانسته اند. جارودیه همچنین معتقد به وجود نصی مشابه دربارۀ امام حسن و امام حسین علیهماالسلام بوده اند. آنها قائل بودند که بعد از این سه تن، نصی بر امامت هیچ علوی وجود ندارد، ولی امامت را محدود به فرزندان امام حسن و امام حسین علیهماالسلام می دانستند. جارودیه، همچون دیگر زیدیان، بر این باور بودند که هر عَلَوی صحیح النسب از فرزندان امام حسن و امام حسین، که عالم و زاهد و شجاع باشد، اگر قیام کند و مردم را به خود دعوت نماید، امام خواهد بود.
[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام است
جارودیه منسوب به زیاد بن منذر عبدی با کنیه ابی الجارود، از انشعاب های فرقه زیدی (زیدیه) به شمار می روند. آنان امیرالمومنین علیه السلام را خلیفه بلافصل پیامبر صلی الله علیه و آله می دانند و معتقدند رسول خدا صلی الله علیه و آله حضرت علی علیه السلام را با اوصاف به مردم معرفی کرد؛ لیکن مردم با رویگردانی از امامت آن حضرت گمراه و کافر شدند و نیز به امامت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام پس از امامت حضرت علی علیه السلام اعتقاد دارند؛ لیکن می گویند: پس از امام حسین علیه السلام، امامت به صورت شورایی در میان فرزندان امام حسن و امام حسین علیهماالسلام و هر کس از آنان که عالم و فاضل باشد و قیام کند جریان دارد.
عنوان یاد شده به مناسبت در باب وقف بکار رفته است. جارودیه از فرقه های شیعه - به معنای عام آن - به شمار می روند، از این رو، اگر مالی بر شیعه - بدون تقیید به امامی بودن یا فرقه ای دیگر - وقف گردد و قرینه و شاهدی نیز موجب انصراف آن به فرقه ای خاص نگردد، شامل جارودیه نیز می شود؛ لیکن شامل برخی فرقه های دیگر زیدی همچون بتریّه که قائل به خلافت بلافصل حضرت علی علیه السلام نیستند، نمی شود.
جارودیه و دیگر فرقه های شیعه غیر دوازده امامی در صورتی که ناصبی نباشند، بنابر قول مشهور محکوم به اسلام می باشند و احکام مخالف بر آنان جاری است.
جمعی از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد 3، ص 35.