دانشنامه اسلامی
قرآن به تشکیل بازارهای موسمی، به وسیله کاروانهای تجاری در مدینه اشاره می فرماید: «واذا راوا تجـرة او لهوا انفضوا الیها وترکوک قائما...» هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند پراکنده می شوند و به سوی آن می روند، و تو را ایستاده به حال خود رها می کنند... .
← معنای انفاض
روایات وارده از ائمه اهل بیت علیهم السلام و از طرق اهل سنت متفقند در اینکه کاروانی از تجار وارد مدینه شد، و آن روز روز جمعه بود، و مردم در نماز جمعه شرکت کرده بودند. رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم مشغول خطبه نماز بود. کاروانیان به منظور اعلام آمدن خود، طبل و دائره کوبیدند، مردم داخل مسجد ، نماز و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را رها نموده، به طرف کاروانیان متفرق شدند. این آیه شریفه بدین مناسبت نازل شد. و بنابر این منظور ازهمان استعمال طبل و دائره و سایر آلات طرب به منظور جمع شدن مردم است. و ضمیر در الیها به تجارت برمی گردد، چون مقصود اصلی مردم از متفرق شدن همان رسیدن به تجارت بود، و طبل و دائره وسیله ای برای تجارت بوده، نه مقصود اصلی.
← لهو و تجارت
۱. ↑ جمعه/سوره۶۲، آیه۱۱.
...