دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
عضض (۲ بار)
به دندان گرفتن. «عَضَّهُ عَضاً امسکه باسنانه». . چون به خلوت شوند از خشم بر شما سرانگشتان بگزند. دندان گرفتن انگشت گاهی از خشم است چنانکه در آیه و گاهی از حسرت و تأسف است چنانکه در: . روزی ظالم از شدت تأسف هر دو دست را به دندان گیرد و گوید: ایکاش راه رسول را میرفتم. و شاید «یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ» کنایه از ندامت باشد نه آنکه واقعاً دستهای خویش را به دندان خواهد گرفت. از ابن عباس نقل شده که آیه درباره عقبة بن ابن معیط و ابّی بن خلف نازل شده. در این صورت لام «الظالم» برای عهد است ولی ظهور آیه در عموم است و مورد مخصّص نیست. این کلمه فقط در دو مورد فوق ذکر شده است.
