شبام

لغت نامه دهخدا

شبام. [ ش َ ] ( ع اِ ) نام گیاهی است. ( از اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ). گیاهی است که بدان رنگ حنا فزونی می یابد. ( از متن اللغة ).
شبام. [ ش ِ ] ( ع اِ ) چوب خردی است که در دهان بزغاله کنند تا از مادر شیر نخورد. ( از اقرب الموارد ). چوب پتفوزبند بزغاله. ( منتهی الارب ) ( از متن اللغة ) ( آنندراج ). چوب که در دهان بزغاله کنندتا شیر نخورد. ( مهذب الاسماء ). || رشته بند برقع. ( از منتهی الارب ) ( آنندراج ). رشته ای که برقعرا بدان در پشت سر می بندند. ( ناظم الاطباء ). رشته ای که زنان روی بند با قفای خود بندند. ( مهذب الاسماء ).
شبام. [ ش ِ ] ( اِخ ) کوه بزرگی است در صنعاء. درختان و چشمه های بسیاردارد که آب آشامیدنی صنعاء از آن است و یک شبانه روزبا صنعاء فاصله دارد. ( از معجم البلدان ). || موضعی است در شام. ( منتهی الارب ). || شبام کوکبان ، در مغرب صنعاء است که در میان این دو یک روز راه است. ( از معجم البلدان ). || شبام سخیم ، به مشرق صنعاء در سه فرسخی آن است. ( از معجم البلدان ) ( الجماهر فی معرفةالجواهر ص 270 ). || شبام حراز، در طرف مغرب صنعاء بسوی جنوب ، در بین این دو محل مسافت دو روز راه است. ( از معجم البلدان ). || شبام حضرموت ، یکی از دو شهر حضرموت را گویند و شهر دیگر تریم است. ( از معجم البلدان ).
شبام. [ ش ِ ] ( اِخ ) نام اجدادی است که گروهی بدان منسوبند. ( از معجم البلدان ).
شبام. [ ش ِ ] ( اِخ ) ابن ربیعةبن جشم. جدی است جاهلی و فرزندان وی از بطن همدان از قحطانیه اند. ( از اعلام زرکلی ج 2 ص 405 ).
شبام. [ ] ( اِخ ) ( به معنی سرما ) نام شهری است در مشرق اردن که «رأوبین » و «جاد» در طلب آن بودند. ( سفر اعداد: 32:3 ) ( قاموس کتاب مقدس ).

فرهنگ فارسی

نام گیاهی است گیاهی است که بدان رنگ حنا فزونی می یابد .

دانشنامه عمومی

شبام ( شیبام هم نوشته شده ) شهری تاریخی در استان حضرموت در کشور یمن که به آن «شیکاگوی صحرا» هم می گویند.
شبام ۷۰۰۰ نفر جمعیت دارد و زمانی پایتخت پادشاهی حَضرَموت بود.
نام این شهر افسانه ای با قدمت هزارها سال که ساختمانهایش به قدری بلند است که سر بر ابرها می ساید در کتیبه های مختلف دوران گذشته آمده است. روایت است که مردمان «شبوه» این شهر افسانه ای را بنیادگذاری کرده اند و بعد از مدتی استقرار در آن، شبام را ترک نموده و به حضرموت رفته اند.
روایت است که پادشاه «شبام بن حضرموت بن سبا الأصغر» این شهر را بنا نهاده است، بنابراین شهر را «شبام» نامگذاری شده است. شهر افسانه ای شبام بطرز بسیار قدیم و زیبا ساخته شده است، خیابانهای باریک و کوچه پس کوچه های تنگ و تاریک آن جلوه و رونق زیبای دیگری به این شهر تاریخی داده است. اما موقع و ساخت ساختمانهایش و طرز بنای آن شبیه به دژی محکم است که برای محافظت وحمایت از منطقه بوده است.
چنان که «الهمدانی» می نویسد: شهر شبام در حدود ۵٠۰۰ سال تاریخ دارد، وساختمانهای آن سر برابرها می ساید، وارتفاع آن ها از ۷ طبقه تا ۱۶ طبقه می رسد؛ ولی روایت دیگری نیز از ساکنین این شهر شنیدیم که به قول آن ها از پدران واجداد خود به ارث برده اند، و از زمان های بسیار دور بین مردم واگفت می شود که تاریخ «شبام» به دوره قبل از اسلام می گردد، و مردم شهر «شبوه» بعد از منهدم شدن این شهر به سبب جنگ های داخلی بین ملوک یمن به این منطقه آمده اند وشهر «شبام» را بنیادگذاری کرده اند، که در در آغاز نام شهر را شباة گذاشته اند که با مرور زمان حرف ( ة ) به حرف ( میم ) تبدیل یافته است.
شهر «شبام» در بسیاری از جنگ های قبیله «آل کِندَه» در حضرموت وقبائل متخاصم آن ها که در بعضی زدوخوردهای قبیله ای که در اوقات مختلف رخ می داده است آسیب زیادی دیده است وبسیاری از ساختمان ها و مساجد تاریخی این شهر زیبا در اثر این جنگ های پی در پی ویران گردیده است. مردم یمن امروز با افتخار از نام «شبام» یاد می کنند، و از اجدادشان که چنین شهری با ساختمان های زیبای ساخته اند و این آثار برجسته از خود برجای گذاشته اند، با فخر یاد می کنند. در عصر حاضر لقب های مختلفی به این شهر افسانه ای داده اند مانند «منهتن خاور میانه» و «شیکاگوی صحرا».
شبام حضرموت یکی از قدیمی ترین شهرهای یمن است که آثار باستانی بسیاری در آن وجود دارد، اخیراً در سال ۱۹۸۴ میلادی سازمان «یونسکو» برای حفاظت از این منطقه تاریخی و از آثار باستانی موجود از قبیل قلعه ها وساختمانهای ممیز این شهر زیبا و برای بازسازی وتعمیر ساختمان ها و مساجد تاریخی شبام اقدام کرده اند.