دریای مرمره
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
دریای مرمره به طور کامل در ترکیه واقع شده و بزرگ ترین شهر کناره آن استانبول است.
دریای مرمره یک دریای داخلی است که تماماً متعلق به ترکیه است و ارتباط آن با آب های جهان توسط استانبول در شمال و داردانل در غرب تامین می شود.
دریای مرمره را در روزگار باستان پروپونتیس می نامیدند. نام کنونی آن برگرفته از نام جزیره مرمره است که در آن سنگ مرمر زیادی یافت می شود.
نام پروپونتیس به معنای «پیش دریا» است و از آن جا که یونانی های پیش از رسیدن به دریای سیاه از مرمره می گذشتند این نام را به آن داده بودند. در اساطیر یونانی توفانی که از این «پیش دریا» آغاز شد، آرگونوت ها را به جزیره ای بازافکند و این باعث درگرفتن نبردی شد که در آن یاسون یا هرکول، شاه سیزیکوس را کشتند؛ سیزیکوس آن ها را اشتباهاً از دشمنان پلاسگی خود پنداشته بود.
میانگین شوری دریای مرمره حدود ۲۲ بخش در هزار است که کمی بیشتر از دریای سیاه می باشد، اما تنها در حدود دو سوم بسیاری از اقیانوس ها است. با این حال، آب در نواحی کف این دریا بسیار شورتر است، و میانگین شوی آن حدود ۳۸ بخش در هر هزار است که با شوری دریای مدیترانه همسان می باشد.
این آب شور، با چگالی بالا مانند آب شور دریای سیاه، به سطح نمی رسد و آب واردشده از رودخانه های سوسورلوک، بیگاچای و گونن نیز باعث کاهش شوری این دریا می شود. در سمت تراکیه آب کمی به سوی جنوب روان است و تقریباً همه رودخانه ها از سوی آناتولی وارد دریای مرمره می شوند.
دو گروه جزیره بزرگ در این دریا وجود دارد که یک گروه جزایر شاهزادگان و دیگر جزایر مرمره ( شامل اوشه و پاشالیمانی ) نامیده می شوند.
کرانه های جنوبی این دریا تورفتگی های زیادی دارد و شامل خلیج ایزمیت، خلیج گملیک، و خلیج اَردَک می شود.
در تاریخ ۲۹ دسامبر ۱۹۹۹ یک کشتی نفت کش روسی به نام ولگونفت به خاطر وقوع توفان در دریای مرمره غرق شد و بیش از ۱۵۰۰ تن نفت به آب ریخته شد.