معنی ابن عساکر

لغت نامه دهخدا

ابن عساکر. [ اِ ن ُ ع َ ک ِ ] ( اِخ ) ابوالقاسم علی بن حسن. مورخ و محدث و سیاح دمشقی. او به عراق و ایران سفر کرد و تا خراسان برفت و از علمای این ممالک مانند اصحاب برمکی و تنوخی و جوهری حدیث شنود و علوم و دانش های مختلف فراگرفت. او را تألیفاتی چند است ، ازجمله : کتاب تاریخ دمشق در هشتاد مجلد که بعض مجلدات آن باقی و دو جزو آن به طبع رسیده است. کتاب معجم الشیوخ. کتاب مناقب الشباب. کتاب الاطراف للسنن. و او را نزد سلطان صلاح الدین ایوبی حرمت و مکانتی بلند بود چنانکه سلطان بتن خویش در جنازه او حاضر شد. مولد او در 499 هَ.ق. و وفات به 571 بوده است.
ابن عساکر. [ اِ ن ُ ع َ ک ِ ] ( اِخ ) ابومنصور عبدالرحمن بن محمد، برادرزاده ابن عساکر ابوالقاسم علی بن حسن. او نیز چون عم خویش از دانشمندان مشهور بوده و بچندین مدرسه در دمشق و بیت المقدس تدریس میکرده است. مولد به سال 550 هَ.ق. و وفات در 620 بوده است.
ابن عساکر. [ اِ ن ُ ع َ ک ِ ] ( اِخ ) ابوالیمن امین الدین عبدالصمدبن عبدالوهاب ، از نواده ابن عساکر ابوالقاسم علی بن حسن. او را تألیفاتی در فقه و حدیث بوده و منشآت بلیغه داشته است. مولد به 614 هَ.ق. و وفات 687 است.
ابن عساکر. [ اِ ن ُ ع َ ک ِ ] ( اِخ ) قاسم بن علی بن حسن ، پسر ابن عساکر معروف صاحب تاریخ دمشق. از علما و ادبای عصر خویش. او را تألیفاتی است ازجمله : الجامعالمستقصی فی فضائل المسجدالاقصی. مولد او به سال 527 هَ.ق. و وفات در سنه 600 بوده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اِبْن ِ عَساکر، نام تنی چند از دودمان بنی عساکر که پس از درگذشت ابوالقاسم علی بن عساکر چهره نامدار این خاندان به این عنوان خوانده شدند.
شهرت و پایگاه علمی و اجتماعی بنی عساکر بیش تر به سبب نفوذ و اقتدار قاضیان و فقیهان بنام شافعی اشعری است که از میان آنان برخاسته اند. اینان نزدیک به ۲۰۰ سال (۴۷۰-۶۶۰ق ) با وجود دشمنی و رقابت حنبلیان ، در دمشق و خطه شام شوکت و اعتبار فراوان داشتند. معروف ترین افراد این خاندان عبارتند از:
حسن بن هبةالله بن عبدالله
ابومحمد حسن بن هبةالله بن عبدالله بن حسین دمشقی شافعی (۴۷۰-۵۱۹ق / ۱۰۷۷- ۱۱۲۵م )، از نصر مقدسی حدیث شنید و با او مصاحبت داشت . وی در صرف و نحو به استادی رسید و در فقه از سران شافعیان دمشق شد. ازدواج وی با دختر قاضی دمشق ابوالفضل یحیی قرشی از خاندان اموی تبار و سرشناس بنی قرشی و نیز ازدواج ابوبکر سلمی محمد بن علی (د ۵۶۴ق ) شافعی ، خطیب پرآوازه جامع دمشق با تنها دختر حسن شهرت و اعتبار او را در آن دیار بالا برد. دانشمندان و قاضیان این ۳ خاندان (بنی عساکر، بنی قرشی ، بنی سلمی ) از سده ۵ تا ۷ق / ۱۱ تا ۱۳م در جریان تحولات فکری و رویدادهای اجتماعی دمشق نقشی فعال داشته اند.
صائن الدین هبةالله بن حسن
صائن الدین هبةالله بن حسن بن هبةالله (۴۸۸-۵۶۳ق / ۱۰۹۵- ۱۱۶۸م )، برادر بزرگ ابوالقاسم علی که کنیه اش را ابوالحسن و ابوالحسین نوشته اند. وی در دمشق زاده شد و در این شهر به دانش اندوزی پرداخت .
← مشایخ علوم مختلف
...
[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف بزرگ اسلامی است
ابوالقاسم علی بن حسن بن هبةالله شافعی دمشقی (اول محرم 499-11 رجب 571ق /13 سپتامبر 1105- 25 ژانویة 1176م )، برجسته ترین فرد از خاندان ابن عساکر که در دمشق زاده شد و همانجا درگذشت . وی به سبب حفظ و روایت احادیث بسیار، کثرت سفرهای علمی و استفاده از مشایخ بزرگ در شهرهای اسلامی و نیز تألیف اثر چشمگیر تاریخ بزرگ دمشق در شمار یکی از بزرگ ترین حافظان حدیث و نویسندگان تاریخ در روزگار خویش درآمد.
از عنوان ابن عساکر که به صورت شهرت خانوادگی او درآمد، در نسب نامة پدرانش نشانی نیست ، بنابراین شاید این نام از خاندان مادرش ام قاسم دختر قاضی ابوالفضل یحیی بن علی قرشی گرفته شده باشد.
دوران زندگی ابن عساکر با انقراض سلاجقة شام و روزگار حکمرانی نورالدین زنگی (د 569ق /1174م ) و صلاح الدین ایوبی (د 589ق /1193م ) بر مناطق شام تقارن داشت . سیاست مذهبی نورالدین زنگی و جانشینان وی و نیز ایوبیان بر مبارزه با تبلیغات فاطمیان شیعی مذهب و حمایت از مذاهب اهل سنت و پیروان حدیث استوار بود، از این رو کار گردآوری و روایت حدیث در روزگار ابن عساکر سخت بالا گرفت و خود وی در این زمینه به چهره ای درخشان بدل گشت .
تحصیلات ابتدایی ابن عساکر از 6 سالگی در دمشق آغاز شد. پدرش ، برادر بزرگش صائن و نیای مادریش از جمله نخستین استادان او در حدیث و فقه بودند. سپس از سُبیع بن قیراط، ابوالقاسم ابن نسیب ، ابوطاهر حنائی ، جمال الاسلام ابوالحسن علی سلمی ، ابوالبرکات ابن عبد حارثی و دیگران قرآن ، حدیث ، فقه و خلاف و اصول آموخت . ابن عساکر در جامع اموی و مدارس امینیه ، عمادیه ، غزالیة دمشق به دانش اندوزی پرداخت .
وی پس از درگذشت پدر برای ادامه تحصیل بار سفر بست و نخست به بغداد، مرکز بزرگ علوم دینی آن روزگار روی آورد (520ق ) و در مدرسه نظامیه و دیگر حوزه های علمیه آن شهر حدیث شنید و فقه و خلاف و نحو آموخت . در 521ق به مکه رفت و حج گزارد. وی در مکه و مدینه از کسان بسیاری حدیث شنید و خود نیز حدیث گفت .
در بازگشت از مکه تا 525ق در بغداد ماند و از استادان نظامیه و دیگر بزرگان دارالخلافه از جمله ابوالقاسم هبةالله بن حصین ، ابوالحسن علی بن عبدالواحد دینوری و هبةالله شروطی حدیث آموخت . در این هنگام بینش علمی و معلومات و محفوظات او اعجاب بغدادیان را برانگیخت .،301، در خلال 5 سالی که در بغداد بود، از شهرهای کوفه ، موصل ، رحبه ، دیار بکر و نیز جزیره دیدار کرد و با محدثان و حافظان حدیث گفت و شنید داشت . آنگاه به دمشق بازگشت و ازدواج کرد و در 527ق پسرش قاسم به دنیا آمد که بعدها کاتب و راوی آثار پدر شد.
دومین سفر ابن عساکر در 529ق به قصد خراسان و از راه آذربایجان آغاز شد. وی در این سفر با ابوسعد عبدالحریم سمعانی صاحب کتاب الانساب در مرو دیدار کرد و همراه او به نیشابور و هرات رفت . ابن عساکر در این سفر 4 ساله در نیشابور، مرو، فزار، سرخس ، ابیورد، طوس ، بسطام ، بیهق ، دامغان ، زنجان ، تبریز، ری ، اصفهان ، حلوان و همدان حدیث گفت و حدیث شنید و کتاب الاربعین البلدانیة را مشتمل بر روایت 40 حدیث از 40 محدث در 40 شهر نوشت .
[ویکی حج] امین الدین عبدالصمد بن عبدالوهاب معروف به ابن عساکر صاحب کتاب اتحاف الزائر و اطراف المقیم للسائر. وی پسرعموی ابن عساکر، صاحب تاریخ دمشق است.
ابن عساکر تحصیلات خویش را در شهرهای دمشق و بغداد گذراند و سپس به حجاز و مصر نیز سفر کرد. وی در بغداد از ابن نجار (م.۶۴۳ق.) اجازه روایت الدرة الثمینة فی اخبار المدینه را گرفت. در مدت اقامتش در مصر، در نبرد صلیبی هفتم معروف به دمیاط شرکت کرد و مجروح شد. پس از آن به حجاز رفت و حدود ۴۰ سال در مکه و مدینه اقامت داشت.
از مهم ترین کتاب های وی، اتحاف الزائر و اطراف المقیم للسائر درباره آداب و احکام زیارت مرقد نبوی(ص) است. وی در این کتاب علاوه بر آداب و احکام زیارت، ذیل بخش دوم به چگونگی و تاریخ وفات پیامبر(ص) و وصف دفن و کفن و مرقد او را نیز توضیح می دهد.