اردشیر اول

لغت نامه دهخدا

اردشیر اول. [ اَ دَ / دِ رِ اَوْ وَ ] ( اِخ ) هخامنشی. نام این شاه را چنین نوشته اند: در کتیبه های شاهان هخامنشی - اَرت َ خْشَثْرَ ، در نسخه بابلی کتیبه ها - اَرت َ خْشَت ْ سو بزبان عیلامی - اَرته خْچَرچَه ، به مصری ( در روی گلدانی ) - اَرتَه خسَش ، هرودت - آرتاکسِرک سِس ، کتزیاس - آرت ُ کسِرْک سس ، پلوتارک - رتاکْسِرک ْسِس ماک روخیر و لفظ آخری به معنی درازدست است ، در توریة - اَرت َ خْشَثتا ( کتاب نحمیا ). موّرخین قرون اسلامی اسم اورا چنین ذکر کرده اند: ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه - اردشیر، کی اردشیر بهمن ، اَرطَحْشَتَت الاول و اردشیربن اَخشْوِرُش الملقب بمقروشیر، ای طویل الیدین ، مسعودی در مروج الذّهب - بهمن بن اسفندیار. شهرستانی بهمن بن دارا ، ثعالبی در غُرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم - بهمن بن اسفندیار.حمزه اصفهانی - کی اردشیربن اسفندیاربن کشتاسب و یُسمی بهمن ایضاً ، ابن اثیر در تاریخ کامل - بهمن بن اسفندیار و نیز اردشیربن بهمن . ابن عبری در مختصرالدول - اَرْطَحْتَسْت ْ الطویل الیدین. در داستانهای ما او را اردشیر درازدست بهمن گفته اند و معلوم است ، که اغلب مورخین قرون اسلامی از داستانها متابعت کرده اند. این اردشیر را یونانی ها درازدست گفته اند، زیرا چنانکه پلوتارک نوشته ( اردشیر بند1 ): دست راستش از دست چپ درازتر بود. نُلدکه گوید: اول کسی که این لقب اورا ذکر کرده ، دی نُن بوده و یونانیهای دیگر از او نقل قول کرده اند. دی نُن این لقب را به معنی بسط ید یا اقتدار استعمال میکرده ، ولی بعدها یونانی ها آن را بمعنی تحت اللفظ فهمیده اند. ( تتبعات تاریخی راجع به ایران قدیم ص 78 ). اما اینکه ابوریحان بیرونی و ابن عبری این شاه را طویل الیدین نامیده و عقیده داشته اند که هر دو دست او دراز بوده ، معلوم نیست از چه مآخذی چنین استنباط کرده اند. سترابون در کتاب پانزدهمش داریوش اول را درازدست نوشته و چنانکه گوید، دستهای شاه مزبور، وقتی که می ایستاده ، بزانوهایش می رسیده ، ولی این خبر بنظر صحیح نمی آید.
نسب : این شاه پسر خشیارشا بود. اسم ملکه مادر او را یونانیها آِمس تریس نوشته و او را دُختر اُتانِس ( هوتانه )، که از خانواده هخامنشی و یکی از هفت نفر هم قسم پارسی در قضیه بردیای دروغی بود، دانسته اند. ( صص 520-522 ). اردشیر چهار برادر داشت و دو خواهر. ( یوستی ، نامهای ایرانی ص 398 ). داریوش و ویشتاسپ برادران ارشد بودند و چنین بنظر می آید، که داریوش قبل از سلطنت خشیارشا تولد شده بود و بنا بر ترتیبی ، که درباره خشیارشا اجرا شد، نمی توانست بعد ازاو بر تخت نشیند.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال تماس فال تماس فال چای فال چای فال پی ام سی فال پی ام سی فال تک نیت فال تک نیت