مشگین شهر
دانشنامه عمومی
کوه سبلان، سومین قله بلند ایران با ارتفاع ۴۸۱۱ متر، در این شهرستان قرار دارد. مشگین شهر از نظر آب وهوایی، منطقه ای سردسیر به شمار میرود و به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوه، و به برکت وجود رودها و جنگل های فراوان و بارندگی کافی، طبیعت بکر و سرسبزی دارد و از حیات وحشی غنی برخوردار است. غذای سنتی این شهر نان فطیر، آش دوغ و آبگوشت لذیذ و کباب است. پل معلق، آبگرم و زیپلاین مشگین شهر ، از جمله مهم ترین اماکن گردشگری در این شهرند.
در سالهای اخیر با راه اندازی اولین پل معلق خاورمیانه در مشگین شهر، بر جذابیت گردشگری این شهرستان بسیار افزوده شده است.
وجود مجموعه تاریخی «شهر یری» با قدمت بیش از ۱۰، ۰۰۰ سال، از دیگر ویژگی های این شهرستان است.
جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۴۰۰، برابر با ۱۲۰۰۰۰ تن است. همه مردم این شهر آذربایجانی، مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند و به زبان ترکی آذربایجانی سخن می گویند. .
شهر مشگین شهردر ۹۲ کیلومتری اردبیل و ۱۸۶ کیلومتری پارس آباد در استان اردبیل و ۶۵ کیلومتری اهر و ۱۵۰ کیلومتری تبریز در استان آذربایجانشرقی بوده و دومین مسیر اصلی از استان اردبیل به تبریز از مسیر مشگین به اهر و اهر به تبریز است و در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
نام قدیمی و اصلی این شهر خیاو است. نام خی او به معنی «مشک آب» برگرفته از زبان پهلوی پارتی است. شهر خیاو ( خیوو=Xiyov یا خیاو=Xiyav ) در دوره هایی در تاریخ اسلام، میمند نام داشته. در روزگار سلجوقیان و اتابکان آذربایجان این شهر را وراوی می نامیدند. در سال ۱۰۶۴ میلادی، پس از حمله آلپ ارسلان به گرجستان و تسلیم شدن حاکم آنجا، تعدادی از امرای گرجستانی اسیر و سپس مسلمان شدند. یکی از این امرا بیشکین بود که آلپ ارسلان این شهر را به وی بخشید و پس از آن، شهر به نام وی «بیشکین» خوانده میشد. تلفظ این نام در گویش ساکنین محلی در گذر زمان به «میشگین» تغییر یافت. در دوره حکومت رضاشاه و به فرمان او، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، نام خیاو رسما به مشگین شهر تغییر یافت. ریزآبه های سبلان به سوی خیاو جاری میشوند و این منطقه سفره های زیرزمینی خوبی دارد. واژه خیاو در زبان های ایرانی، «محل پرآب و پردرخت» و «محل گذر از میان آب و درخت» را تداعی می کند. رودخانهٔ مشگین شهر که امروزه قره سو نام دارد نیز، در قدیم اندرآب نام داشت.