نقشه برداری
فرهنگ فارسی
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
معمولاً عملیات نقشه برداری شامل دو مرحله برداشت ( یا اندازه گیری و محاسبه ) و ارائه نتایج کار است. در مرحله اندازه گیری، از وسایل و دستگاه ها ( نظیر توتال استیشن ها، تئودولیتها، جی پی اس و … ) و نیز روش های مختلفی استفاده می شود تا داده های لازم برای مرحله دوم به دست آید. نتایج کار به صورتهای آنالوگ ( نقشه، مقاطع طولی و عرضی و… ) یا رقومی ( مانند جدول ها، مدل های رقمی زمین ) ارائه می گردد.
در نقشه برداری از مناطق کوچک اثر کرویت زمین تقریباً ناچیز است و می توان زمین را در منطقه کوچکی مسطح در نظر گرفت. در مواقعی که زمین را مسطح فرض کنیم روش نقشه برداری، مستوی نامیده می شود این فرضیه مادامیکه سطح منطقه مورد نظر از چند صد کیلومتر مربع تجاوز نکند قابل قبول است. نقشه برداری مسطح ( مستوی ) برای کارهای مهندسی، معماری، شهرسازی، باستانشناسی، کارهای ثبت و املاکی، تجاری، اکتشافی بکار می رود. برای نمایش اطلاعات جمع آوری شده در نقشه برداری از سیستم تصویر استفاده می گردد. رایج ترین سیستم تصویر مورد استفاده در نقشه برداری، سیستم UTM ( Universal Transvers Mercator ) می باشد.
نقشه برداری در سطوح گوناگون آموزش داده می شود. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات ( هندسه، مثلثات ) و فیزیک دوره دبیرستان قوی باشند و نیز علاقه مندی و آمادگی جسمی لازم برای کارهای صحرایی را دارا باشند.
بعضی دروس تخصصی این رشته عبارت اند از: راه سازی، تئوری خطاها، سرشکنی، نقشه برداری، زمین سنجی ( جهت تعیین شکل زمین ) ، تصویرسنجی، نقشه نگاری، آب نگاری ( نقشه برداری از بستر دریا ) ، نقشه برداری زیرزمینی و زمین سنجیک، حدنگاری، پروژه و کارآموزی می باشند.
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا حد دکتری در ایران موجود است.
نقشه برداری شامل گرایش های زیر می باشد:
زمین سنجی نوع پایهٔ نقشه برداری جهت تعیین و بررسی شکل و ابعاد زمین و عوارض سطحی آن.
تصویرسنجی، تهیهٔ نقشه با استفاده از عکس برداری زمینی، هوایی یا ماهواره ای.
دانشنامه آزاد فارسی
اندازه گیری دقیق پوستۀ زمین یا عوارض خشکی یا ساختمان. برای تعیین مرزها یا تخمین توپوگرافی در کارهای مهندسی به کار می رود. در اندازه گیری های خطّی و زاویه ا ی و در محاسبات، از هندسه و مثلثات استفاده می کنند.
