عراق عرب

لغت نامه دهخدا

عراق عرب. [ ع ِ ق ِ ع َ رَ ] ( اِخ ) رجوع به عراق ( کشور عراق ) شود.

فرهنگ فارسی

یا عراق عرب کشوریست در مغرب ایران که از شمال محدود است به ترکیه از مغرب به سوریه واردن از جنوب به عربستان سعودی و کویت و خلیج فارس از مشرق به ایران . مساحت آن ۴۳۴٠٠٠ کیلومتر مربع است . قسمت شمال و شمال شرقی و قسمتی از مشرق این کشور کوهستانی و بقیه جلگه است . قسمت کوهستان که بین حوضه وسطای دو رود دجله و فرات تا نزدیک شدن آن دو رود بیکدیگر ( نزدیک بغداد ) قرار گرفته بنام [ الجزیره ] خوانده میشود و قسمتی از سرزمین بین دو رود مزبور که در جلگه قرار دارد بنام [ بین النهرین ] نامیده میگردد. سکنه عراق عبارتند از عرب ایرانیان مخصوصا کردان ( در کوهستانهای شمالی ) . جادر نشینان در دشتهای وسیع غربی و جنوبی ساکن هستند . قسمت عمده سکنه در حاصلخیزترین قسمت عراق یعنی دشتهای واقع بین دجله و فرات زندگی می کنند . جمعیت عراق ۱۱۱۲٠٠٠٠ تن است . کشور عراق جمهوری است . زبان رسمی عربی و دین رسمی اسلام است ( سکنه آن شیعی و سنی هستند ) . دارای ۱۴ ایالت است پایتخت آن بغداد میباشد و شهرهای دیگر آن عبارتند از کربلا نجف خانقین موصل سلیمانیه بصره . محصولات کشاورزی عبارتست از گندم جو برنج پنبه توتون خرما پشم و پوست. مهمترین معدن عراق نفت است . در سال ۱۹۲۸ م . با کشف منابع نفت این مملکت بصورت کشوری جدید در آمد و از کشورهای بزرگ تولید کننده نفت دینا گردید . از نفت عراق مشترکا توسط انگلستان و آمریکا بهره برداری میشود .در سال ۱۹۵۸ م . تولید نفت آن کشور ۳۷٠٠٠٠٠٠ تن بر آورده شده است . علاوه بر آن سنگ گچ دارد . از صنایع آن باید از صالون سازی دباغی سیگار پارچه بافی روغن نباتی و بلورسازی نام برد . کشور عراق در طی دوران خود مکرر دست بدست گشته و دچار جنگها و انقلابات بود . این سرزمین بترتیب توسط آشوریان هخامنشیان یونانیان پارتیان ساسانیان رومیان خلفای عرب ترکان عثمانی تصرف شد . پس از جنگ جهانگیر اول تحت سلطه انگلستان در آمد. و در ۴ ذی القعده ۱۳۳۹ ه.ق . باستقلال نایل گشت و در ۱۹۳۲ م . بعضویت جامعه ملل پذیرفته شد . در تموز ۱۹۲۱ م . مجلس نواب ( مجلس شورای ) ملک فیض اول را بعنوان پادشاه عراق برگزید . پس از مرگ وی ملک غازی بسلطنت رسید و سپس ملک فیصل دوم پادشاه و امیر عبدالاله نایب السلطنه شد . با انقلاب ۱۴ ژویه ۱۹۵۸ م . فیصل و عبدالاله کشته شدند و سلسله خاندان هاشمی عراق منقرض و حکومت مشروطه تبدیل بحکومت جمهوری شد و عبدالکریم قاسم بسمت رئیس دولت و سپس بسمت رئیس جمهور منصوب گردید . در سال ۱۹۶۳ م . بر اثر کودتایی دیگر قاسم کشته شد و عارف جای او را گرفت و رئیس جمهور گردید .

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] عِراق عرب نام نیمه جنوبی بین النهرین است. این اسم در زمان سلجوقیان و با ایجاد اصطلاح عراق عجم رواج یافت. پیش از آن این منطقه به نام عراق خوانده می شد. عراق اکنون یک کشور مستقل با اکثریت شیعه در خاورمیانه و در همسایگی ایران است.
چند واقعه تاریخی و مهم شیعه در صدر اسلام مانند حکومت و جنگ های امام علی(ع) و قیام امام حسین(ع) در عراق عرب اتفاق افتاد. مرقد شش امام شیعه و مساجد مشهور شیعیان نیز در این سرزمین واقع است.
نام عراق از قرن ۶ میلادی در متون تاریخی دیده می شود. مورخان ریشه و مفهوم عراق را به خاک سیاه یا کناره دریا (زبان عربی) و شهر (زبان سومری) مربوط می دانند. چهار گوشه سرزمین عراق قدیم در زمان بنی عباس به حدیثه در شمال شرق، حلوان (سرپل ذهاب) در شمال غرب، آبادان در جنوب شرق و نجف در جنوب غرب محدود می شد.