معنی شاهجان | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

شاه جان. ( اِخ ) شه جان. نام جایی است که آن را مرو گویند و شهجان نیز خوانند. ( شرفنامه منیری ). نام ولایت مرو باشد.( جهانگیری ). نام ولایت مرو باشد و مرو شهری است قدیم از خراسان. ( برهان قاطع ). مؤلف انجمن آرا نویسد: مرو را گویند آن را مرو شه جان نیز گفته اند. مرو اعظم بلاد خراسان بود و در میان مرو و نیشابور هفتاد فرسخ است و تا سرخس سی فرسخ و تا بلخ یکصد و دوازده فرسخ وگفته اند که شاهجان و شهجان از برای جلالت مرو گفته اند که بمنزل جان پادشاه است و ظن من این است که مرو شاه جهان بوده نه شاه جان است و حدیث نبوی ( ص ) در تعریف مرو مروی است و گفته اند بنای آن از ذوالقرنین بود وتهمورس آن را عمارت کرده و هعای بنت اردشیر بهمن در آنجا بناها کرده و در اسلام بریدة بن الخصیب صحابی آنجا را تصرف کرده و همانجا درگذشته و مدفون گشته است و مدتها دارالملک مأمون عباسی و سلاطین سلاجقه بود و سلطان سنجر در آنجا مدفون است و خزاین متعدد بر جامع آن موقوف بوده است. و در ورود لشکر تاتار خرابی بسیار دید و منهدم شده است و در این روزگار در تصرف امرای بخارا است. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). و امروزه جزء روسیه است :
شد آواز نشاط و شادکامی
ز مرو شاه جان تا بلخ بامی.نظامی.رجوع به مرو و مروشاهجان شود.
شاه جان. ( اِخ ) نام رودی بزرگ که از مرو شاهجان گذرد. ( یادداشت مؤلف ).

فرهنگ فارسی

لقبی است که بشهر [ مرو ] داده اند . توضیح این عنوان از وقتی که سنجر سلجوقی آن شهر را پایتخت خود قرار داد بدانجا اطلاق شده : [ زمرو شاهجان یابم بسوی خانه دستوری گراز حالم کنی آگه شهنشاه جهانبانرا ] . ( معزی )