قلاووز. [ ق َ ] ( ترکی ، اِ ) سوارانی را گویند که به جهت محافظت لشکر در بیرون لشکر میباشند. و به تخفیف واو هم آمده که بر وزن تجاوز باشد. و با رای بی نقطه هم گفته اند، و گویند ترکی است. ( برهان ). = قلاوز = قلوز= قلووز = قلابوز ( ترکی به کسر قاف ). مقدمه لشکر و راهبر. ( کاشغری ج 1 ص 403 و 404 ) ( رشیدی ) : هرکه در ره بی قلاووزی رود هر دوروزه راه صدساله شود.مولوی ( مثنوی چ خاور ص 146 از معین در حاشیه برهان ).
فرهنگ عمید
۱. پیشرو لشکر. ۲. رهبر، راهنما، دلیل راه: اندرآمد چون قلاووزی به پیش / تا برد او را به سوی دام خویش (مولوی: ۸۳ ).
فرهنگ فارسی
قلاوز: ماخوذازترکی، پیشرولشکر، رهبر، راهنما قلاوز : و لیکن باید که قلاوورزان معتمد و راهدان باشند .