خارکن

لغت نامه دهخدا

خارکن. [ ک َ ] ( نف مرکب ) کننده خار. ( شرفنامه منیری ). شخصی که پیوسته خار را از زمین بکند. ( آنندراج ) ( برهان قاطع ). کسی که از زمین خار کند و بفروشد. حاطِب :
چنین گفت با خارکن شهریار
که از گوسفندش بدانی شمار.فردوسی.بدین خار کن داد دینارچند
بدو گفت کاکنون شوی ارجمند.فردوسی.تبردار مردی همی کند خار
ز لشکر بشد نزد او شهریار.فردوسی.هامون گذاری کوه فش ، دل بر تحمل کرده خوش
تا روز هر شب بار کش ، هر روز تا شب خار کن.امیرمعزی.گفت بلی روزی چهل شتر قربان کرده بودم... بگوشه صحرائی رفتم و خارکنی را دیدم پشته خار فراهم آورده. ( گلستان ).
خارکن. [ ک َ ] ( اِ ) بوته خار. ( آنندراج ) ( برهان قاطع ) ( فرهنگ شعوری ) ( فرهنگ رشیدی ).
خارکن. [ ک َ ] ( اِ مرکب ) نام نوائی است از الحان موسیقی که از غایت فرح خار غم از دل می کند. ( فرهنگ جهانگیری ). نام نوائی و صوتی است از موسیقی. ( آنندراج ) ( برهان قاطع ) ( فرهنگ شعوری ج 1 ورق 373 فرهنگ خطی متعلق بکتابخانه لغت نامه ) :
نوای خار کن از عندلیب نیست عجب
که مدتی سر و کارش نبوده جز با خار.
ظهیر فاریابی ( از فرهنگ شعوری ) ( شرفنامه منیری ).
خارکن. [ ک َ ] ( اِخ ) نام شخصی است ، که این نوا به آن شخص منسوب است. ( آنندراج ) ( برهان قاطع ) ( فرهنگ جهانگیری ) ( فرهنگ شعوری ). رجوع به خارکن ( نام نوایی ) و به خارکش ( نام سرودی ) شود.، خار کن. [ ک َ ] ( فعل امر مرکب ) صیغه امر مفرداست از مصدر خار کندن. ( فرهنگ شعوری ج 1 ورق 373 ).

فرهنگ معین

(کَ ) ۱ - (ص فا. ) کسی که خار را از زمین می کند. ۲ - (اِ. ) آهنگی در موسیقی قدیم .

فرهنگ عمید

۱. کسی که کارش کندن خار از بیابان و فروختن آن است، خارکش.
۲. (اسم ) (موسیقی ) [قدیمی] از الحان قدیم ایرانی: سرود خارکن از عندلیب نیست عجب / که مدتی سروکارش نبوده جز با خار (ظهیرالدین فاریابی: ۹۰ ).

فرهنگ فارسی

کسی که خاراززمین میکند، خارکش، بوته خارهم گویند
( صفت ) آنکه خار را از زمین میکند خارکش (( خار کنی را دیدم که پشت. خار فراهم آورده . ) ) ( گلستان ) ۲ - ( اسم ) بوت. پر خار . ۳ - آهنی در موسیقی قدیم .
نام شخصی است که این نوا به آن شخص منسوبست .
صیغه امر مفرد است از مصدر خار کندن

ویکی واژه

کسی که خار را از زمین می‌کند.
آهنگی در موسیقی قدیم.