معنی حمایل | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

حمایل. [ ح َ ی ِ ] ( ع اِ ) حَمائِل. ج ِ حمالة، در گردن آویخته. دوال شمشیر و آنچه در بر اندازند. جواهر و زرینه که زنان در گردن اندازند و از زیربغل بدر آورند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) :
دو ساعد را حمایل کرد بر من
فروآویخت از من چون حمایل.منوچهری.فتنه مشو هیچ بر حمایل زرین
علم نکوتر ز علم ساز حمایل.ناصرخسرو.حمایل دستها در گردن یار
درخت نارون پیچیده بر نار.نظامی.حمایل ها فکنده هر کسی زیر
یکی شمشیر و دیگر زخم شمشیر.نظامی.رجوع به حمالة شود.
- حمایل بستن :
برین تن کو حمایل بر فلک بست
بسرهنگی حمایل چون کنی دست.نظامی.- حمایل شمشیر ؛ دوال شمشیر. ( ناظم الاطباء ).
- حمایل فلک ؛ میل شمالی یا جنوبی فلک. ( ناظم الاطباء ).
- حمایل کردن :
بسرهنگی حمایل کردن تیغ
بسا مه را که پوشد چهره در میغ.نظامی.گوهمه شهرم نظر کنند و ببینند
دست در آغوش یار کرده حمایل.سعدی.- حمایل کش :
صبح مفرد رو حمایل کش
در رکابت نفس برآرد خوش.نظامی.|| پارچه ابریشمی دوال مانندی پهن برنگ سفید یا سرخ یا سفید و سرخ یا سبز یا آبی و جز آن به اعتبار درجات که پادشاه بنوکرهای خود در ازای خدمات میدهد و در روز سلام آنرا زیب پیکر خودمی کنند. || قرآن کوچکی که در بر می آویزند. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ معین

(حَ یِ ) [ ع . حمائل ] (اِ. ) ۱ - بند شمشیر و آن چه به شانه و پهلو آویزند. ۲ - قرآن کوچکی که به بغل آویزند.

فرهنگ عمید

= حماله

فرهنگ فارسی

حمایل، بندشمشیر، آنچه به شانه وپهلو آویزان کنند
(اسم ) جمع حماله و حمیله . ۱ - بند های شمشیر آنچه بشانه و پهلو آویزند مانند شمشیر و جز آن . ۲ - قر آن کوچکی که در بر آویزند . ۳ - پارچ. ابریشمین و دوال مانند و پهن برنگهای مختلف که پادشاه بخدمتکاران باعتبار درجات و بازای خدمات آنان عطا کند .

فرهنگستان زبان و ادب

{harness} [علوم نظامی] بند برزنتی چهاررشته ای که معمولاً سربازان پیاده نظام از روی دوش به فانوسقه می بندند

دانشنامه آزاد فارسی

حَمایِل
نوعی پوشش نواری شکل و معمولاً از جنس ابریشم و در رنگ های مختلف. این پوشش را معمولاً در مراسم دولتی به مناسبت تقدیر و افتخار به طور مورّب بر روی یک شانه اشخاصی همچون شاهان یا رؤسای دولت آویزان می کنند. رنگ حمایل و سبک آن معمولاً نشان دهندۀ موقعیت و عنوان پاداش و نوع خدمت فرد به دولت یا کشور است. در دوران قاجار و پهلوی، حمایل ها را شاهان به خدمتگزاران حکومتی اعطا می کردند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حمایل عنوان تسمه شمشیر می باشد.
حمایل به تسمه شمشیرگفته می شود.
کاربرد حمایل درفقه
از آن به مناسبت در باب صلات و ارث نام برده اند.نماز خواندن با حمایل تهیه شده از میته و پوست حیوان حرام گوشت باطل است. شمشیر میت از حبوه به شمار می رود که به پسربزرگ تر می رسد.آیا حمایل شمشیر نیز جزء حبوه است؟برخی بر جزئیت و الحاق آن به شمشیر تصریح کرده اند.