لغت نامه دهخدا
دبران. [ دَ ب َ ] ( اِخ ) یکی از منازل قمر و آن پنج ستاره است در ثور. ( منتهی الارب ). صورتی از صور فلکی مرکب از پنج ستاره در ثور. منزلیست از منزلهای ماه. ( مهذب الاسماء ). الدبران ؛ منزل چهارم است از منازل قمر بعد ازثریا و پیش از هقعه. از منازل بیست و هشتگانه ماه و از رباطات است. منزل چهارم از منازل قمر و او ستاره ای است بزرگ و روشن و سرخ گون بر آن چشم گاو که سوی مشرق نهاده است. ( التفهیم بیرونی ). منزل چهارم است از منازل قمر و آن از آخر ثریاست تا بیست ویک درجه و بیست وپنج دقیقه و چهل ودو ثانیه از ثور و نزد احکامیان منزلی است نحس. منزل چهارم ماه. چهارمین از منازل قمر و آن یک ستاره است و آن بر جای چشم صورت ثورست و از این رو آنرا عین الثور گویند. نام ستاره ای از قدر اول که بمنزله چشم ثور تخییل شده و آنرا عین الثور و حادی النجم و تالی النجم و سائق الثریا نیز نامند. فنیق. تابعالنجم. تالی النجم. مخدج. لسان البحر. الطیر. عین الثور را نیز دبران گویند که یک ستاره است. طیر. دیده گاو. عقدالثریا. تویبع. تبع. ( منتهی الارب ). ستاره ای از قدر اول که برنگ اندکی بسرخی زند و در صورتی از صور فلکی هم بدین نام واقعست و آن یکی از چهار کوکب ملکی مصریان قدیم است و عرب جاهلیت بنام دبران خورشید را می پرستیدند ستاره ای در صورت ثور و آنرا عین الثور نیز نامند. کوکبی است از قدر اول از کواکب برج ثور و او یکی از منازل قمر است. ( از جهان دانش ). مجدح. ( صبح الاعشی ج 2 ص 177 ). ابوالعجل. ( المرصع ). نظم. ( منتهی الارب ). عین الثور. ( صبح الاعشی ج 2 ص 157 ). و آن یک کوکب است نیک روشن و سرخ. آن بجای چشم ثور واقع شده است. چون کسی بوقت طلوع آن او را بیند کور شود. ( از غیاث اللغات ). ستاره ای است روشن سرخ رنگ بر چشم ثورو با کواکب روی ثور بر شکل دالی است و روی او بطرف آن دال است و ماه گاه گاه او را بپوشاند و آن منزل چهارم است از منازل قمر و رقیب آن قلب است. ( جهان دانش ص 117 ). کوگرد. ( زمخشری از حاشیه یشتهای پورداود ص 327 ج 1 ). بزعم بارتولومه ستاره تویس ( ستوئس ) اوستا با دبران قابل انطباق است. ( یشتها ج 1 ص 327 و ج 2 ص 355 ). و نیز رجوع به صبح الاعشی ج 2 ص 157 شود :
قصد دبران نیست سوی نیستی او
یاریگر او دان بحقیقت دبران را.
