دریای مدیترانه
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
مدیترانه از لحاظ کشتیرانی و ترابری دریایی از مهم ترین دریاهای جهان به شمار می رود. وسعت این دریا ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. میانگین ژرفای مدیترانه ۱۵۰۰ متر و عمیق ترین نقطه ثبت شده آن ۵٬۲۶۷ متر در محلی به نام ژرفنای کالیپسو در دریای ایونی است.
نام مدیترانه از زبان فرانسوی گرفته شده و اصل آن به زبان لاتین Mare Mediterraneum به معنای دریای «میان خشکی ها» است. در دوران حکومت امپراتور روم Mare Nostrum به معنای «دریای ما» خوانده شد به دلیل این که دریا در داخل مرزهای حکومت روم قرار گرفت.
در منابع عربی و اسلامی از این دریا به دریای روم، دریای سفید و دریای میانه ( بحر روم، بحر ابیض و بحر متوسط ) نیز یاد شده است. دریای فلسطین، دریای بزرگ و دریای مغرب از دیگر نام های قدیمی آن در متون شرقی است.
دریای مدیترانه شامل ۱۴ دریای حاشیه ای و ۲۹ خلیج و ۸ تنگه و ۵ کانال است و از شرق به دریای سیاه و دریای سرخ و از غرب به اقیانوس اطلس راه دارد. دریای مرمره ( و تنگه داردانل به عنوان بخشی از آن ) اغلب به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته می شوند ولی دریای سیاه ( و دریای آزوف به عنوان دریای حاشیه ای آن ) به طور معمول به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته نمی شوند.
• شش کشور ساحلی دریای لوانتین: ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین، مصر، قبرس
• هفت کشور ساحلی دریای آدریاتیک: آلبانی، یونان، ایتالیا، کرواسی، مونته نگرو، اسلوونی، بوسنی و هرزگوین
• سازمان آب نگاری بین المللی نام دریای ساردینیا را به رسمیت نمی شناسد و این ناحیه را با عنوان کلی حوضه غربی دریای مدیترانه تعریف می کند.
• یونان با هفت و ایتالیا با پنج و ترکیه با چهار دریای حاشیه ای مدیترانه خط ساحلی دارد.
• از بین کشورهای ساحلی تنها دو کشور مالت و تونس هیچ دریای حاشیه ای ندارند و دریای ساحلی آن ها فقط به عنوان دریای مدیترانه تعریف شده است. البته تنگه سیسیل بین ایتالیا و تونس واقع شده و مالت را در کناره خود دارد که در برخی منابع از آن به عنوان دریای سیسیل یاد شده است ولی اغلب به عنوان تنگه از آن یاد شده است.
ویکی واژه
(جغرافیا): دریای مدیترانه که بین سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا جای دارد. دریای مدیترانه از راه تنگه جبلالطارق به اقیانوس اطلس راه دارد. برخی منابع کهن با عناوینی چون دریای روم و دریای واسط از مدیترانه نام میبرند.