ملازگرد

لغت نامه دهخدا

ملازگرد. [ م َ گ ِ ] ( اِخ ) ثغری است [ به ارمینیه ] بر روی رومیان و مردمانی جنگی و جایی با نعمت. ( حدود العالم ). ملاذجرد. ملازگرد. نام شهری در ارمنستان که بنای آن از سنگ سیاه می باشد و در آن درخت نیست. ( ناظم الاطباء ). منازجرد. شهری است نزدیک نشوی ( نخجوان ) و خلاط و بدلیس ( بتلیس ) و ارزن. ( ترجمه صورة الارض ابن حوقل ص 91 ). ملازجرد از اقلیم چهارم است طولش از جزایر خالدات «عو» و عرض از خط استوا «لح مه » واکنون قلعه ای دارد محکم ، عظیم جای خوب است و هوای خوش ، حقوق دیوانیش چهارده هزار دینار است. ( نزهة القلوب چ گای لسترنج صص 101 - 102 ). ازو تا بندماهی سه فرسنگ ازو تا ارحبش هشت فرسنگ ازو تا ملازجرد هشت فرسنگ ازو تا خنوس ده فرسنگ. ( نزهةالقلوب ایضاً ص 183 ). از شهرهای ساحل رود ارسناس ( مرادسو ) است که به زبانهای مختلف آن سرزمین منازجرد و منازگرت و ملاسگرد نیز گفته می شد. در قرن چهارم مقدسی درباره ملازگرد گوید: شهری است دارای قلعه ای مستحکم با مسجدی در کنار بازار و اطراف شهر باغهای بسیار است. در سال 463 ملازگرد میدان نبرد قطعی رومیان وسلجوقیان واقع گردید و در آن جنگ رمانوس چهارم به دست سلجوقیان اسیر شد و این واقعه موجب استقرار سلجوقیان در آسیای صغیر گردید. ( ترجمه سرزمینهای خلافت شرقی لسترنج ص 124 ). ناحیه ای است در شمال شرقی ولایت بتلیس. از شمال به ارزروم و از مشرق به ولایت وان محدود و مشتمل بر 50 قریه است و در حدود 21000 تن سکنه دارد. ( از قاموس الاعلام ترکی ). ملازجرد. ملاذگرد. ملاذجرد. ملاسگرد. منازگرد. و رجوع به قاموس الاعلام ترکی شود.

دانشنامه عمومی

مَلازگِرد ( به ترکی استانبولی: Malazgirt ) شهری است در کشور ترکیه که در استان موش واقع شده است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی ۲۰٬۱۱۰ نفر و بر اساس برآوردهای سال ۲۰۰۹ میلادی ۱۹٬۲۳۳ نفر می باشد.
مهمترین شهرهای ساحل ارسناس شهر ملازگرد بود که به زبان های مختلف آن سرزمین منازجرد و منازگرت و ملاسگرد نیز گفته می شود. در قرن چهارم مقدسی درباره ی ملازگرد گوید شهریست دارای قلعه ای مستحکم با مسجدی در کنار بازار و اطراف شهر باغ های بسیار است. در سال ۴۶۳ منازگرت میدان نبرد قطعی رومیان و سلجوقیان واقع گردید و در آن جنگ رمانوس چهارم به دست سلجوقیان اسیر شد. یاقوت چند جا اسم منازجرد یا منازگرد را برده و حمدالله مستوفی که آن را ملازجرد نامیده گوید《قلعه ای دارد محکم و عظیم، جای خوب است و هوای خوش》.
آنچه بیش تر از هر چیز با نام ملازگرد به ذهن می آید، نبرد تاریخی، مهم و سرنوشت ساز ملازگرد است که در نزدیکی این شهر میان ترکان سلجوقی و امپراتوری بیزانس در تابستان سال ۱۰۷۱ میلادی ( حدود ۹۵۰ سال پیش ) درگرفت که در تاریخ به عنوان جهاد مقدس معروف شد و با پیروزی ترکان تازه وارد سلجوقی و فتوحات بعدی تا نهایتاً تسخیر کل آناتولی و تاسیس پادشاهی سلاجقه ی روم و سپس امپراتوری عثمانی توسط آنها انجامید.

ویکی واژه

شهری باستانی واقع در استان موش در ترکیه. ملازگرد ممکن است به دو یا سه بخش تجزیه گردد و بخش آخر آن یعنی گرد در واقع حاکی از آنست که این شهر عنوان ایرانی داشته و به پیش از میلاد مورخ است.