لغت نامه دهخدا
بداخترتر از مردم آزار نیست
که روز مصیبت کسش یار نیست.سعدی.هرکه فریادرس روز مصیبت خواهد
گو در ایام سلامت به جوانمردی کوش.سعدی.پرسیدندش که شکرِ چه می گویی ، گفت شکر آن که به مصیبتی گرفتارم نه به معصیتی. ( گلستان ).
اگر دندان نباشد نان توان خورد
مصیبت آن بود که نان نباشد.سعدی.قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید. ( گلستان ). گفت تا مصیبت دونشود، یکی نقصان مایه و دیگر شماتت همسایه. ( گلستان ).
تنور شکم دم به دم تافتن
مصیبت بود روز نایافتن.( بوستان ). || اندوه و رنج و ملال. ( ناظم الاطباء ). غم و اندوه که به مردم رسد. اندوه که به کسی رسیده باشد. ( یادداشت مؤلف ). || تعزیت. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). سوک و تعزیت و عزا و ماتم. ( ناظم الاطباء ). رزیئه. نائبه. نوبه. رزء. صاکمة. مرزئة. نؤبه. رزیة. ( دهار ). مصوبة. ( منتهی الارب ). فاجعه. داغ فرزند یا عزیزی دیگر. فقد کسان و نزدیکان.اندوهی که از مرگ عزیزان حاصل آید. ( از یادداشت مؤلف ). درگذشت خویش یا دوستی یکدل : چنان دیدامیرالمؤمنین... که بگرداند خاطر خود را از جزع براین مصیبتها. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 311 ). نبایستی که به مصیبت آمده بودیمی. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 345 ).مصیبت سخت بزرگ است اما موهبت به بقای خداوند بزرگتر. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 291 ). به خداوند مصیبت عزیزان آن درد نرسد که بدان کس که بیفایده گوش دارد. ( ازقابوسنامه ).
راست گویی که در مصیبت تو
همه مسعودسعد سلمانند.مسعودسعد.عیسی به حکم رنگرزی بر مصیبتش
نزدیک آفتاب لباس سیاه بود.خاقانی.حقا که در مصیبتت ای نقش ایزدی
حیران و بیخبر شده چون نقش آزرم.خاقانی.گر دل من هوشیارستی دمی
زین مصیبت روی در دیوارمی.عطار.
مصیبة. [ م ُ ب َ ] ( ع اِ ) مصیبت. ( ازمنتهی الارب ). تعزیت. ( آنندراج ). سوک. داغ آنچه موافق طبع نبود، مانند مرگ و جز آن. ( از تعریفات جرجانی ). || مصیبت. سختی. رنج. سختی رسیده به کسی. اندوه ِ رسنده به کسی. ( منتهی الارب ). ج. مصائب. ( ازآنندراج ) ( ناظم الاطباء ). کاری سخت که به کسی رسد. ( ترجمان القرآن جرجانی ص 89 ). || اندوه. ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). غم و اندوه که بر مردم رسد. ج ، مصائب ، مصیبات. ( مهذب الاسماء ). و رجوع به مصیبت شود.
