معنی انسولین | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

انسولین. [ اَ ] ( فرانسوی ، اِ ) در اصطلاح شیمی و پزشکی ، ماده ایست که در بدن تولید گردد و قند خون را منظم سازد. ( فرهنگ فارسی معین ).

فرهنگ معین

( اَ سُ ) [ انگ . ] (اِ. ) ماده ای است که در بدن تولید گردد و قند خون را منظم سازد.

فرهنگ عمید

۱. (زیست شناسی ) هورمونی که در بدن از سلول های لوزالمعده تراوش می شود و داخل خون می گردد و مواد قندی را در بدن تنظیم می کند.
۲. (پزشکی ) دارویی که برای بیماران مبتلا به دیابت تجویز می شود.

فرهنگ فارسی

ماده ایست که در بدن تولید گردد و قند خون را منظم سازد .
در اصطلاح شیمی و پزشکی ماده ایست که در بدن تولید گردد و قند خون را منظم سازد .

دانشنامه عمومی

اَنسولین یکی از هورمون هایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن می گذارد.
انسولین با اثر به سلول های کبد باعث می شود این سلول ها با گرفتن قند از خون و ذخیرهٔ آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش دهند و با تجمع گلیکوژن در سلول های ماهیچه ای - به عنوان یک منبع سوخت - انرژی را افزایش دهد. همچنین با اثر به بافت های چربی، استفاده از چربی به عنوان منبع سوخت را متوقف می کند. در صورت نبود یا کمبود انسولین در خون، بدن از چربی به عنوان منبع سوخت استفاده می کند. انسولین به عنوان مرکز کنترل متابولیسم بدن عمل می کند.
اثر هورمون گلوکاگون عکس عمل انسولین می باشد.
انسولین در پزشکی برای درمان نوعی دیابت شیرین استفاده می شود.
در دیابت شیرین نوع یک ( دیابت وابسته به انسولین ) توانایی تولید انسولین در بدن کاهش می یابد یا قطع می شود از این رو با تزریق روزانهٔ انسولین ( اغلب به صورت زیر پوستی ) علایم بیماری از بین می رود.
افراد مبتلا به دیابت شیرین نوع دو ( یا دیابت غیروابسته به انسولین ) ، با این که مقدار انسولین در خون از مقدار طبیعی بیش تر است، ولی تعداد گیرنده های انسولین کم است.
در مواردی نادر اگر داروهای دیگر اثرگذار نبودند، از انسولین برای کنترل مقدار گلوکز خون استفاده می شود.
انسولین بر اعمال سایر نقاط بدن نیز اثر می گذارد، برای مثال اگر انسولین وارد مغز شود باعث افزایش توانایی یادگیری و حافظه می شود.
انسولین یک هورمون پپتیدی با ترکیب ۵۱ اسیدآمینه می باشد. این هورمون از سلول های بتا جزایر لانگرهانس، واقع در بخش درون ریز پانکراس، به خون ترشح می شود، نام انسولین نیز از واژهٔ لاتین «اینسولا» به معنی جزیره گرفته شده است.
وزن مولکولی انسولین ۵۸۰۸ دالتون اندازه گیری شده است.
در مهره داران توالی آمینو اسیدی بسیار مستحکم است، انسولین بووین ( گاو نر، بوفالو ) تنها در سه آمینو اسید باقی مانده با هم تفاوت دارند، یا تنها یک آمینواسید تفاوت پوکرین ( خوکی، وابسته به گراز ) با توالی آمینواسیدی انسان می باشد، حتی انسولین گونه هایی از ماهی ها هم به اندازهٔ کافی به انسان نزدیک هستند که بتوان از آن ها به طور مؤثر در درمان بالینی استفاده کرد.
انسولین در بعضی بی مهرگان نیز به انسان نزدیک است و اثرات فیزیولوژیک همانند دارد. این شباهت زیاد ساختار انسولین در میان گونه های مختلف، محفوظ ماندن توالی آن را در طول تاریخ تکامل جانوران، بیان می کند.
انسولین (دارو). انسولین یک هورمون پروتئینی است که به عنوان دارو برای درمان قند خون بالا استفاده می شود. این دارو در دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲، دیابت حاملگی و عوارض دیابت مانند کتواسیدوز دیابتی و بیماری های سندرم هایپراسمولار هیپرگلیسمیک استفاده می شود. همچنین این ماده به همراه گلوکز برای درمان سطح بالای پتاسیم خون استفاده می شود. به طور معمول به صورت تزریق زیرجلدی تجویز می شود، اما برخی از اشکال نیز ممکن است به صورت تزریق وریدی یا عضلانی استفاده شوند.
عارضه جانبی شایع ای ندارو افت قند خون است. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل درد یا تغییرات پوستی در محل تزریق، افت پتاسیم خون و واکنش های آلرژیک باشد. استفاده در دوران بارداری برای کودک نسبتاً بی خطر است. انسولین را می توان از لوزالمعده خوک یا گاو تهیه کرد. گونه های انسانی را می توان با اصلاح گونه های خوک یا فناوری نوترکیب تولید کرد. انسولین در سه نوع اصلی، شامل کوتاه اثر ( مانند انسولین رگولار ) ، متوسط اثر ( مانند انسولین ان پی اچ ( NPH ) ) و طولانی اثر ( مانند انسولین گلارژین ) وجود دارد.
انسولین برای اولین بار در سال ۱۹۲۲ توسط چارلز بست و فردریک بنتینگ به عنوان دارو در کانادا استفاده شد. این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد. در سال ۲۰۱۷، انسولین انسانی با بیش از ده میلیون نسخه، ۷۳ امین داروی رایج در ایالات متحده بود.

دانشنامه آزاد فارسی

اَنسولین (insulin)
هورمونپروتئینی تولید شده در یاخته های تخصصی جزایر لانگرهانسپانکراس (لوزالمعده)، برای تنظیم متابولیسم یا سوخت و سازگلوکز، چربیها، و پروتئینها. بدین ترتیب، انسولین به تنظیم میزان گلوکز در خونپستاندارانکمک می کند. اگر میزان گلوکز در خون زیاد باشد، پانکراس (لوزالمعده) انسولین ترشح می کند. این حالت موجب افت سطح گلوکز خون می شود. کاهش سطح گلوکز تا حدودی نیز با افزایش دریافت گلوکز در بیشتر یاخته های بدن، جز کبد و مغز، مرتبط است. علت دیگر آن است که کبد به جای ساختن گلوکز آن را به گلیکوژنغیرمحلول تبدیل و ذخیره می کند. در دیابت، گلوکز خون فرد به میزان بسیاری افزایش پیدا می کند و کشنده است. این حالت ممکن است به سبب عدم ساخت کافی انسولین در پانکراس یا به سبب پاسخ کم یاخته های بدن به انسولین باشد. انسولین عمدتاً در پاسخ به افزایش سطح قند خون، مثلاً بعد از خوردن غذا، ترشّح می شود و یاخته های بدن را برای ذخیره اضافی تحریک می کند. نقصان این فرآیند تنظیمی در دیابت شیرین نیاز به درمان با تزریق انسولین یا دریافت کپسول دارد. انسولین دارای انواع خوکی و گاوی، و نیز نوع تهیه شده به روش سنتتیک (مصنوعی) و مهندسی زیستیاست. انسولین ممکن است با مواد دیگری ترکیب شود تا عملکردش طولانی یا کوتاه شود. پمپ های باطری داری که در بدن کاشته می شوند، هورمون را با میزانی مشخص به بدن می رسانند و مانع افزایش یا کاهش غیرطبیعی آن می شوند. این افزایش یا کاهش در تزریق زیرپوستی به چشم می خورد. امروزه انسولین انسانی از باکتری و با تکنیک های مهندسی ژنتیکتهیه می شود، اما ممکن است سبب افزایش احتمال کاهش گلوکزبه صورت ناگهانی و غیرمترقبه در خون شود. در ۱۹۹۰، دانشکده پزشکی اوهایوکپسول هایی ژلاتینی و دارویی شبیه آسپیرین ساخت که به عبور انسولین به جریان خون کمک می کردند. انسولین را فردریک بنتینگ، پزشک کانادایی، و چارلز بِست، فیزیولوژیست کانادایی، کشف کردند و خود بنیادگذار استفادۀ انسولین در درمان دیابت بودند.