معنی تراخی | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

تراخی. [ ت َ ] ( ع مص ) تقصیر کردن. ( دهار ). کاهلی و تقصیر نمودن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). || درنگی و سستی و درنگ کردن ، یقال : تراخی السماء؛ای ابطأت. ( منتهی الارب ). درنگی و سستی و درنگی کردن : تراخی السماء؛ درنگی کرد آسمان و نبارید. ( ناظم الاطباء ). تأخیر کردن. ( غیاث اللغات ). تأخیر کردن و دیر باریدن باران. ( آنندراج ). تأخر. ( آنندراج ) ( المنجد ). تباطؤ. ( المنجد ). تقاعس. ( اقرب الموارد ): تراخت السماء؛ ای ابطاء المطر. ( المنجد ). || بطول انجامیدن و به تعویق افتادن کاری. ( المنجد ) : هر کاری را غایتی است و هر مبدأی را نهایتی که تراخی و تأخیر در توهم نمی گنجد. ( جهانگشای جوینی ). و چون مدتی از موعد بگذشت و در وصول تراخی تمام افتاد. ( جهانگشای جوینی ). و در آن چند روز خبر مغول تراخی گرفته بود. ( جهانگشای جوینی ). || سستی اسب در تاختن. ( المنجد ). || تباعد. ( اقرب الموارد ) ( المنجد ). || ( اصطلاح اصول ) واپس انداختن عمل از اول وقت آن ، تا گاهی که ظن فوت آن رود. و تراخی ضد فور است. ( کشاف اصطلاحات الفنون ).
تراخی. [ ت َ ] ( اِخ )قریه ای به بخارا. ( اللباب فی تهذیب الانساب ص 171 ).
تراخی. [ ت َ ]( ص نسبی ) منسوب به تراخی. رجوع به ماده قبل شود.
تراخی. [ ت َ ] ( اِخ ) محمدبن موسی بن حلیم بن عطیةبن عبدالرحمن تراخی بخاری ، مکنی به ابوعبداﷲ. از ابوسعیب حرانی و جز او روایت کند در سلخ ذی الحجه سال 350 هَ. ق. درگذشت. ( اللباب فی تهذیب الانساب ص 171 ).

فرهنگ معین

(تَ ) [ ع . ] ۱ - (مص ل . ) درنگ کردن . ۲ - (اِ. ) درنگ .

فرهنگ عمید

۱. درنگ کردن.
۲. درنگ و سستی.

فرهنگ فارسی

محمد ابن موسی بن حلیم بن عطیه بن عبدالرحمن تراخی بخاری مکنی به ابو عبیدالله از ابی شعیب حرانی و جز او روایت کند در سلخ ذی الحج. سال ۳۵٠ درگذشت .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تراخی به امتداد داشتن زمان انجام عمل گفته می شود.
هرگاه ظرف امتثال عملی مانند نماز برحسب زمان امتداد داشته باشد، تأخیر عمل از اوّل وقت امکان امتثال آن‏ تا زمانی که خوف فوت آن نرود جایز است.
منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۸.
...