کلمات و اصطلاحات تخصصی رشته ادبیات و زبان شناسی

• آواشناسی (Phonetics) – بررسی ویژگی‌های فیزیکی و تولیدی صداهای گفتاری.
• واج‌شناسی (Phonology) – مطالعه نظام آوایی زبان‌ها و چگونگی سازماندهی صداها در زبان.
• صرف (Morphology) – بررسی ساختار واژه‌ها و چگونگی ترکیب آن‌ها از تکواژها.
• نحو (Syntax) – مطالعه قواعد حاکم بر ترتیب و ترکیب کلمات در جمله.
• معناشناسی (Semantics) – بررسی معانی واژه‌ها، عبارات و جملات.
• کاربردشناسی (Pragmatics) – مطالعه چگونگی استفاده از زبان در موقعیت‌های مختلف.
• زبان‌شناسی تاریخی (Historical Linguistics) – مطالعه تغییرات زبانی در طول زمان.
• زبان‌شناسی تطبیقی (Comparative Linguistics) – مقایسه زبان‌ها برای یافتن شباهت‌ها و تفاوت‌های ساختاری.
• جامعه‌شناسی زبان (Sociolinguistics) – بررسی تأثیر عوامل اجتماعی بر زبان.
• روان‌شناسی زبان (Psycholinguistics) – مطالعه فرآیندهای ذهنی مرتبط با یادگیری و استفاده از زبان.
• نشانه‌شناسی (Semiotics) – بررسی نشانه‌ها و نظام‌های معنایی در زبان و ارتباطات.
• زبان‌شناسی رایانشی (Computational Linguistics) – استفاده از روش‌های رایانشی در تحلیل زبان.
• دوگانگی ساختاری (Duality of Structure) – ویژگی زبان که واحدهای کوچکتر (واج‌ها) را به واحدهای بزرگتر (واژه‌ها) ترکیب می‌کند.
• زبانیّت (Linguistic Relativity) – نظریه‌ای که می‌گوید زبان بر شیوه تفکر و ادراک انسان تأثیر می‌گذارد.
• سبک‌شناسی (Stylistics) – مطالعه سبک‌های زبانی در متون ادبی.
• بدیع (Rhetoric) – بررسی صنایع ادبی مانند تشبیه، استعاره و کنایه.
• بیان (Figures of Speech) – شاخه‌ای از بلاغت که به بررسی روش‌های تصویرسازی در زبان می‌پردازد.
• عروض (Prosody) – مطالعه وزن و آهنگ در شعر.
• قافیه (Rhyme) – تکرار واج‌ها در انتهای مصراع‌های شعر.
• نقد ادبی (Literary Criticism) – بررسی و تحلیل متون ادبی از جنبه‌های مختلف زیبایی‌شناسی، تاریخی و اجتماعی.
• رمانتیسم (Romanticism) – مکتبی ادبی که بر احساسات، تخیل و طبیعت تأکید دارد.
• رئالیسم (Realism) – مکتب ادبی که به نمایش واقعیت‌های اجتماعی و زندگی عادی انسان‌ها می‌پردازد.
• سمبولیسم (Symbolism) – سبک ادبی که از نمادها و اشارات غیرمستقیم برای انتقال معنا استفاده می‌کند.
• پارادوکس (Paradox) – بیان یا ترکیبی که در نگاه اول متناقض به نظر می‌رسد، اما حاوی معنای عمیق‌تری است.
• متنیت (Textuality) – ویژگی‌های یک متن که آن را از غیرمتن متمایز می‌کند.
• بینامتنیت (Intertextuality) – تأثیر متون بر یکدیگر و رابطه‌ی آن‌ها در تاریخ ادبیات.
• فرمالیسم (Formalism) – نظریه‌ای که بر شکل و ساختار متون ادبی تأکید دارد.
• پسااستعمارگرایی (Postcolonialism) – نقد تأثیرات استعمار بر ادبیات و فرهنگ ملت‌های تحت سلطه.
• ژانر (Genre) – دسته‌بندی آثار ادبی بر اساس ویژگی‌های مشترک، مانند شعر، داستان و نمایشنامه.
• آیرونی (Irony) – حالتی در زبان که تضاد بین معنای ظاهری و معنای واقعی را نشان می‌دهد.