گئورگ زیمل (Georg Simmel) یک جامعهشناس و فیلسوف آلمانی است که در تاریخ ۱ مارس ۱۸۵۸ متولد و در ۲۸ سپتامبر ۱۹۱۸ درگذشت. زیمل یکی از پیشگامان جامعهشناسی مدرن و بنیانگذار مکتب جامعهشناسی صوری (Formal Sociology) است.
مکتب جامعهشناسی صوری:
او بر این باور بود که باید امور اجتماعی را جدا از محتوای خاص آنها بررسی کرد. او به فرمها و ساختارهای اجتماعی (دیسهها) اهمیت میداد و معتقد بود که این فرمها میتوانند در فرهنگها و زمانهای مختلف مشابه باشند. این رویکرد به تحلیل اجتماعی کمک میکند تا به جای تمرکز بر محتوای خاص، به الگوها و ساختارهای عمومی توجه شود.
نظریه تعامل اجتماعی:
زیمل به تعاملات اجتماعی و روابط انسانی توجه ویژهای داشت. او معتقد بود که زندگی اجتماعی از تعاملات فردی تشکیل شده است و این تعاملات میتوانند به شکلهای مختلفی از جمله دوستی، رقابت، و تضاد درآیند.
نظریه مدرنیته:
وی به بررسی تأثیرات مدرنیته بر زندگی اجتماعی و فردی پرداخت. او به تغییرات اجتماعی ناشی از صنعتی شدن و شهری شدن توجه کرد و به این نکته اشاره کرد که این تغییرات میتوانند به انزوا و بیهویتی فردی منجر شوند.
مفاهیم کلیدی:
تضاد: زیمل به تضاد به عنوان یک نیروی سازنده در جامعه نگاه میکرد و معتقد بود که تضادها میتوانند باعث ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی شوند.
تجرید: او به مفهوم تجرید در روابط اجتماعی اشاره کرد و گفت که در جوامع مدرن، افراد به تدریج از روابط عمیق و معنادار فاصله میگیرند و به روابط سطحیتر و تجریدیتر روی میآورند.
تأثیرات:
اندیشههای او تأثیر زیادی بر جامعهشناسی و فلسفه اجتماعی داشت و او به عنوان یکی از پیشگامان نظریههای اجتماعی مدرن شناخته میشود. کارهای او بر روی نظریههای بعدی در زمینههای مختلفی از جمله نظریه اجتماعی، روانشناسی اجتماعی و مطالعات فرهنگی تأثیر گذاشت.