پیرش مصنوعی یکی از روشهای عملیات حرارتی در مهندسی مواد و متالورژی است که برای بهبود خواص مکانیکی آلیاژها بهویژه آلیاژهای آلومینیوم، منیزیم و تیتانیوم بهکار میرود. در این فرآیند، قطعه پس از محلولسازی و سرد کردن سریع، در دمایی نسبتاً بالا ولی کنترلشده نگه داشته میشود تا رسوبهای ریز و یکنواخت در ساختار آن تشکیل شود.
هدف اصلی پیرش مصنوعی افزایش استحکام، سختی و مقاومت به سایش فلزات است. این عمل باعث ایجاد رسوبهای فاز ثانویه میشود که حرکت نابجاییها را در شبکه بلوری محدود میکنند. در نتیجه، ماده در برابر تغییر شکل پلاستیک مقاومتر شده و عملکرد بهتری در کاربردهای صنعتی نشان میدهد.
پیرش مصنوعی در دمای بالاتر و طی زمان کوتاهتری نسبت به پیرش طبیعی انجام میگیرد. در حالی که پیرش طبیعی در دمای محیط و طی مدت طولانی رخ میدهد، روش مصنوعی امکان کنترل بهتر زمان و شرایط را فراهم میکند. به همین دلیل در صنایع هوافضا، خودروسازی و ساخت قطعات حساس بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.