واژه «ضئبل» در متون کهن فارسی به معنای سختی، رنج و بلا آمده است. این واژه برای توصیف شرایط دشوار و فشارهای زندگی به کار می‌رفته و اغلب در متون ادبی و دینی به منظور بیان مصائب انسان‌ها یا آزمون‌های الهی استفاده می‌شده است. در این معنا، این کلمه نشان‌دهنده وضعیتی است که تحمل آن دشوار و نیازمند صبر و بردباری است.
در ادبیات فارسی، «ضئبل» علاوه بر معنای مستقیم سختی و بلا، بار معنایی اخلاقی و تربیتی نیز دارد. شاعران و نویسندگان از آن برای بیان آزمون‌های الهی یا سختی‌هایی که موجب رشد و تزکیه انسان می‌شود، استفاده کرده‌اند. به این ترتیب، واژه نه تنها بر سختی مادی اشاره دارد بلکه می‌تواند به دشواری‌های معنوی و اخلاقی نیز دلالت کند.
در متون دینی و تاریخی، «ضئبل» گاهی با مفهوم عذاب یا کیفر الهی همراه است و به نوعی هشدار و عبرت نیز تبدیل می‌شود. این کاربرد باعث شده است که واژه هم جنبه وصف تجربی سختی‌ها و هم جنبه آموزشی و عبرت‌آموزی داشته باشد. بنابراین، این واژه مفهومی چندبعدی دارد که شامل رنج، سختی، بلا و حتی آزمون اخلاقی و معنوی است.
