مصدر ذَوبَلَة از ریشهٔ ثلاثی مجرد ذَبَلَ در زبان عربی گرفته شده است. این واژه در لغت به معنای بیمار شدن، ضعف و ناتوانی جسمانی است. حالت ذوبله به شرایطی اطلاق می‌شود که شخص دچار رنجوری و سستی شده و نشاط و قوّت بدنی خود را از دست می‌دهد. این اصطلاح بیشتر برای توصیف حالتی از نزارداری و لاغری مفرط ناشی از بیماری به کار می‌رود.
در متون قدیمی پزشکی و ادبی، واژهٔ ذوبله برای بیان عارضه‌ای به کار رفته که در آن شخص بیمار، دچار هزال و پژمردگی می‌شود. این حالت می‌تواند نتیجه‌ی بیماری‌های طولانی‌مدت، سوء‌تغذیه یا حرارت شدید باشد که باعث تحلیل قوای بدن و ضعف عمومی می‌گردد. به طور کلی، ذوبله نشان‌دهنده‌ی وضعیتی است که در آن سلامت و تندرستی فرد به شدت آسیب دیده است.
با توجه به کاربرد این واژه، می‌توان ذوبله را معادل اصطلاحات فارسی مانند رنجوردگی، نزارداری یا ضعف مفرط دانست. این کلمه در گذر زمان کمتر در زبان محاوره‌ای رایج شده است، اما در متون تخصصی تاریخی و ادبی به عنوان اصطلاحی توصیفی برای بیان حالات ضعف و بیماری باقی مانده است. شناخت چنین واژه‌هایی در درک بهتر متون کهن و غنای گنجینهٔ زبانی بسیار حائز اهمیت است.