واژه حنکل در زبان فارسی دارای چندین معنی است که در متون ادبی و محاورهای به کار میرود. این واژه معمولاً برای توصیف افراد با صفات ناپسند و زشت اخلاقی یا ظاهری استفاده میشود و هر کدام از معانی آن بار معنایی منفی و تحقیرآمیز دارد.
ناکَس و پستفطرت: در این معنا، حنکل به کسی گفته میشود که از نظر اخلاقی بسیار پایین و بیارزش است؛ فردی که رفتارها و کردارهایش ناشایست، زشت و ناپسند است. چنین فردی مورد نکوهش و سرزنش قرار میگیرد و این واژه برای بیان حقارت اخلاقی و شخصیتی به کار میرود.
کوتاه یا مردی کوتاه و فرومایه: معنای دوم حنکل به ویژگی ظاهری اشاره دارد، یعنی فردی که از نظر قد کوتاه است و در کنار آن، صفات منفی دیگری مانند فرومایگی یا حقارت نیز به او نسبت داده میشود. این معنا ترکیبی از ویژگی فیزیکی و اخلاقی است که نشان میدهد فرد نه تنها قد کوتاه دارد بلکه از نظر جایگاه اجتماعی یا شخصیت نیز پایین و ناچیز به شمار میرود.
درشت و سطبر: در معنای سوم، حنکل به فردی اشاره دارد که از نظر جسمانی درشت و قویهیکل است، اما این ویژگی نیز همراه با بار منفی است؛ یعنی به جای تحسین، با لحن تحقیرآمیز یا تمسخرآمیز گفته میشود. واژه سطبر در اینجا به معنی درشت و زمخت است.