الاجلین

واژه اجَل که در متون فارسی و عربی کاربرد فراوانی دارد، ریشه‌ای عربی است. این واژه در لغت به معنای سررسید زمان معیّن، پایان مدت یا مدت‌دار بودن چیزی است. بر اساس داده‌های لغوی، این کلمه در متون معتبر، به‌ویژه متون دینی و ادبی، ۵۶ بار به‌کار رفته است که خود گواهی بر اهمیت و گستردگی مفهوم آن در این متون است. ازلحاظ دستوری، اَجَل یک اسم است و در بافت‌های گوناگون زبانی، اعم از حقوقی و فلسفی، معانی عمیق‌تری به خود می‌گیرد. در متون دینی، اغلب به پایان عمر یا زمان مقدرشده برای هر پدیده‌ای اشاره دارد و بار معنایی قوی‌ای را در حیطه تقدیر و قضا و قدر حمل می‌کند. این کاربرد پربسامد، نقش محوری این مفهوم در جهان‌بینی ارائه‌شده در این متون را برجسته می‌سازد. با بررسی دقیق این واژه می‌توان دریافت که اَجَل تنها یک واژه برای بیان پایان نیست، بلکه مفهومی کلیدی برای درک نگرش به زمان، مرگ و سرنوشت در فرهنگ و ادبیات است. تعدد کاربرد آن ۵۶ مورد لزوم توجه ویژه به دامنه معنایی و تفاسیر مختلف آن را در متون گوناگون برای درک صحیح و جامع مضامین این آثار، ضروری می‌نماید.