اعجاز استدلالی قرآن به معنای برتری منطقی و عقلی محتوای قرآن بر اندیشههای بشری است. این نوع اعجاز نه بر جنبههای لفظی یا بلاغی قرآن، بلکه بر قدرت تفکر، دلیلآوری و استدلالهای موجود در آیات تمرکز دارد. به بیان ساده، اعجاز استدلالی نشان میدهد که آموزهها و استدلالهای قرآن از نظر منطقی و عقلی چنان دقیق و هماهنگ است که انسان نمیتواند با توانایی فکری معمول خود نظیر آن را ارائه کند. این نوع اعجاز، ارتباط مستقیم با تفکر، تعقل و فهم انسانی دارد و مخاطب را به بررسی و تدبر دعوت میکند.
اعجاز استدلالی قرآن در حوزههای علمی، فلسفی و فقهی اهمیت ویژهای دارد زیرا مباحث قرآن را از نظر عقلی قابل اثبات و استناد میسازد. این نوع اعجاز به متفکران و دانشمندان امکان میدهد تا با استفاده از عقل و منطق، صحت و عمق آموزههای قرآنی را بررسی کنند. در فقه و اخلاق نیز، استدلالهای قرآن به گونهای طراحی شدهاند که مسیر درست عمل و تفکر را نشان دهند و تردید و تناقض در مفاهیم کلیدی ایجاد نمیکنند.