بررسی تاریخچه عرضه حدیث در عصر حضور ائمه اطهار نشان میدهد که این عمل، ابزاری حیاتی برای اطمینان از صحت و درک صحیح متون دینی بوده است. هدف اصلی از این اقدام، اعتبارسنجی روایات منسوب به اهل بیت (ع) و کشف دقیق مراد و مقصود اصلی گوینده معصوم (ع) بوده است تا قابلیت کاربرد حدیث در مسائل مختلف شرعی و اعتقادی تثبیت شود. این فرآیند، خود شامل سه مرحله بنیادین و عقلایی است که در هر گفتوگو یا نقل قولی جاری است: نخست، اطمینان از صدور روایت؛ دوم، کشف مراد و مقصود اصلی متکلم؛ و سوم، احراز جهت صدور. این ساختار منطقی، قابلیت عرضه حدیث را برای رفع ابهامات گوناگون نمایان میسازد.
یکی از مهمترین عواملی که موجب آغاز فرآیند عرضه میشد، شک و تردید راویان یا عالمان در مورد صدور یک روایت خاص از معصوم (ع) بود. این تردید ریشههای متعددی داشت؛ گاه مسیر و طریق نقل روایت (سند) فاقد اعتبار کافی یا دچار نقص بود، و گاه دیگر، مضمون حدیث چنان غیرعادی یا خلاف ظاهر به نظر میرسید که باور اولیه به صحت آن را دشوار میساخت. در مواجهه با اینگونه موارد، اقدام به عرضه حدیث صورت میگرفت تا از طریق استماع مستقیم از امام یا مرجع، ابهام سندی یا محتوایی برطرف شود و اطمینان کامل نسبت به سندیت یا معنای صحیح روایت حاصل گردد.